کردارهای قلب - ترجمه اعمال القلوب

توکل پیامبر جو یارانش

یاران پیامبر محمد ج در غزوه‏ی احد چنین بودند: ﴿ٱلَّذِينَ قَالَ لَهُمُ ٱلنَّاسُ إِنَّ ٱلنَّاسَ قَدۡ جَمَعُواْ لَكُمۡ فَٱخۡشَوۡهُمۡ فَزَادَهُمۡ إِيمَٰنٗا وَقَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ وَنِعۡمَ ٱلۡوَكِيلُ١٧٣﴾[آل عمران: ۱٧۳] «کسانی که مردم به آن‌ها گفتند: افرادی برای نبرد با شما گرد آمده‏اند، از آن‌ها بترسید، ایمان‌شان زیادتر شد و گفتند: خدا ما را بسنده و بهترین حامی است». به همین سبب ابن عباس گفت: عبارت ﴿حَسۡبُنَا ٱللَّهُ وَنِعۡمَ ٱلۡوَكِيلُ﴾ را ابراهیم هنگامی که در آتش انداخته شد، و پیامبر ما محمد هنگامی که به او گفتند: مردم برای جنگ با شما گرد آمده‏اند، از آن‌ها بترسید، ولی آن‌ها نترسیدند و بلکه ایمان‌شان بیشتر شد، در این هنگام آن دو پیامبر این عبارت را به زبان آوردند. [۲٩۲]

لذا توکل توشه‏ی ایمانداران برای روزهایی است که مردم آن‌ها را از شمار بی‏شمار دشمنان می‏ترسانند و برجسته‏ترین ویژگی آن‌ها این است که می‏گویند: ﴿حَسۡبُنَا ٱللَّهُ وَنِعۡمَ ٱلۡوَكِيلُ﴾: این اولین و آخرین چیزی است که ابراهیم وقتی به آتش انداخته شد، بر زبان راند.

هو القریب المجیبُ المستغاثُ به
قُل حسبی الله معبودی و مُتكلی

اوست فریادرس نزدیک و پاسخ دهنده‏ی درخواست‌ها، بگو خدا مرا بس است، او معبود و تکیه‏گاه من است.

[۲٩۲] صحیح است: بخاری (۴۵۶۳) بخش تفسیر القرآن، باب قوله الله تعالی ﴿ٱلَّذِينَ قَالَ لَهُمُ ٱلنَّاسُ إِنَّ ٱلنَّاسَ قَدۡ جَمَعُواْ لَكُمۡ فَٱخۡشَوۡهُمۡ فَزَادَهُمۡ إِيمَٰنٗا﴾.