مقامهای خشنودی
خشنودی مقامهایی دارد: از جمله خشنودی و رضایت به هر چه خدا برای انسان در نظر گرفته و مقدار روزیی که به او داده است. این مقام را عامهی مردم نیز میتوانند به خوبی به دست آورند.
اما مرتبهی بالاتر: خشنودی ازقضا و قدر الهی است... و بالاتر از آن مرتبهیی است که انسان به خداوند بسنده کند به جای هر چه غیر از اوست، یعنی غیرخدا برایش بیاهمیت و غیرقابل توجه باشد، از خداوند در برابر هر چه غیر از اوست، خشنود باشد.
پس خشنودی از آن چه خدا قسمت او کرده و به او داده، خشنودی از هر چه خدا برایش مقدر کرده و خشنودی از خدا به جای هر چه غیر اوست.
اینها جایگاههایی است که برخی از مردم میتوانند به یک درجه از آن برسند، و چه بسا نتوانند به درجهی بعد نایل آیند، برخی حتی ممکن است به نیمهی درجهیی برسند و نتوانند مابقی آن را طی کنند.
مثلاً ممکن است کسی از همسری که خداوند قسمت او کرده راضی باشد، اما از لحاظ حقوقی که برایش تعیین کرده خشنود نباشد، برخی نیز ممکن است از زندگی خرسند باشند. اما از قضا و قدر خرسند نباشند. همچنان که گروهی از حادثهیی که برایشان مقدر شده، خشنودند، ما از واقعهی ناخوشایندی که در چیز دیگری پیش آمده، ناخرسند باشند، چه بسا بر دزدیده شدن اموالش شکیبا باشد، اما در از دست دادن فرزندش شکیبایی نتواند، در قضیهی شکیبایی برخی مردم با توجه به آن چه برایشان مقدر شده، از یک جنبه موفقند و از یک جنبه ناموفق.