سخنان ابن حنبل
«ابن حنبل جز مقدار کمی، از خود سخن نمی‌گفت، زیرا همیشه سعی می‌کرد برای اثبات سخنانش از احادیث و آثار، شاهد بیاورد، و برای پی بردن به نحوه تفکر آن بزرگوار کلمات زیر از وی نقل می‌شود:
۱- دنیا خانه عمل است و آخرت خانه جزا، کسی که در این دنیا اهل عمل نباشد در آن دنیا پشیمان خواهد شد.
۲- اصول ایمان سه قسم است: دالّ و دلیل و مستدّل. دالّ، خدای تبارک و تعالی می‌باشد و دلیل، قرآن و مستدّل، مسلمان. کسی که به حرفی از قرآن ایراد بگیرد، به خدای‌تعالی و به کتاب و رسولشصایراد گرفته است.
۳- اگر عالم، به سبب تقیّه [۱۵۱]سکوت کند و جاهل، به علت نادانی، پس حق کی آشکار خواهد شد؟
۴- مرگ دوستان، موجب ذلت است.
۵- اگر دنیا به اندازه لقمه‌ای کوچک باشد و مسلمان آن را گرفته و در دهان برادر مسلمانش بگذارد، مُسرِف نیست.
۶- خوشا به حال کسی که خداوند او را گمنام نمود.
۷- خدا را به خواب دیدم، عرض کردم: به چه وسیله‌ای نزدیکی به شما میسر است؟ فرمود: به وسیله کلام من، یا احمد. گفتم: از روی فهم یا غیر فهم؟ فرمود از روی هردو.
۸- اگر در مرد، صد خصلت وجود داشته باشد، نوشیدن خمر همه را از بین می‌برد.
۹- اظهار فضل، ریا است.
۱۰- هرگاه مردی تهمتی سوء به یکی از اصحاب رسول‌اللهصبست، به اسلام تهمت بسته است.
۱۱- مردم به علم نیازمندند، همچنان که نان و آب لازم و ملزوم همدیگرند.
۱۲- بپرهیز از اینکه بدون راهبر، در مسئله‌ای صحبت نمایی.
۱۳- علم کسی را ننویس که فقط تمایلات دنیا در آن مورد نظر باشد.
۱۴- اگر کسی را دیدید که کلام (سخن گفتن) را دوست می‌دارد، از وی بپرهیزید» [۱۵۲].
[۱۵۱] تقیه یعنی پنهان کردن اعتقادات، افکار، اندیشه‌ها و معتقدات دینی و مذهبی. [۱۵۲] منبع مذکور، ۱۱۷-۱۱۸، به نقل از الأئمة الأربعة.