ابویوسف شاگرد ابوحنیفه قاضی القضاه
در زمینه ابویوسف شاگرد ابوحنیفه و ابوالعباس از اصحاب آن امام و سایر یارانش از قبیل زفر و محمد شیبانی و قاضی ابوالهیثم چنین میگوید: «و بویوسف یعقوب انصاری، قاضی قضاه هارون الرشید و شاگرد امام ابوحنیفه، از امامان مطلق و اهل اختیار بود و بیمنازع. و ابوالعباس را هم از اصحاب ابوحنیفه شمردهاند که در مختصر صاعدی که قاضی امام ابوالعلاء صاعد،/کرده است ... [۳۲۵]دیدم نبشته در اصول مسایل «این قول بوحنیفه است و از آن بویوسف و محمد و زفر و بوالعباس تبّانی. و قاضی ابوالهیثم، فقیهی بود از تبّانیان که او را بوصالح گفتندی، خال والده این بوصادق تبّانی. وی را سلطان محمود تکلیف کرد، بدان وقت که به نشابور بود در سپاهسالاری سامانیان، و به غزنین فرستاد تا اینجا امامی باشد، اصحاب بوحنیفه را/» [۳۲۶].
[۳۲۵] یعنی قاضی صاعد در کتاب مختصر خود گفته است. [۳۲۶] تاریخ بیهقی، ۲۴۵.