شرایط اجتهاد در مذهب حنفی
علمای حنیفه در تعریف «اجتهاد» دو نظر دارند؛ بعضی گفته‌‌اند: اجتهاد بذل مجهود است در طلب مقصود. و بعضی می‌گویند: بذل وسع و طاقت است، در طلب حکم شرعی [۶۱۱]. در «هدایه» آمده است که: مجتهد باید به علم «اصول فقه» [۶۱۲]، «فقه» و «حدیث» کاملاً آگاه باشد، به گونه‌ای که در جایی که «منصوص علیه» است به «قیاس» مشغول نگردد و صاحب قریحه‌ای باشد که با آن قریحه، عادات مردم را بداند، زیرا بعضی از احکام هست، که بناء آن بر عرف و عادت است [۶۱۳].
[۶۱۱] منبع مذکور، ۱۰۰. [۶۱۲] اصول فقه: ادلّه اجمالی فقه و راه‌های استفاده از جزئیات آنست. در تعریف اصول الفقه آمده است: «أصول الفقه ادلّة الفقه الإجمالیة وطرق إستفادة جزئیاتها». [۶۱۳] منبع مذکور، ۱۰۰-۱۰۱.