احمد حنبل و خوف
خوف به معنی ترس است و از جمله منازل و مقامات عرفانی است که سالک از عقوبت کار و از وساوس و مکر نفس میترسد، خوف از عقوبت، برای توده مردم است و خوف از مکر، مخصوص محبان صفات جمال الهی است. از ابوعمر دمشقی نقل است که گفت: خائف کسی است که از نفس خود زیادتر از دشمن که شیطانست بترسد. و باز گفته شده است که: خائف کسی است که در حقیقت از هر چیزی که خلق از او بترسد آن چیز از آن بنده بترسد [۳۶۰].
احمد ابن حنبل گوید: دعا کردم تا خداوند یک باب از خوف بر من گشاده کند، دعایم اجابت شد و آنچنان ترسیدم که میخواستم دیوانه شوم و گفتم خدایا به قدر طاقت، و پس از آن آرامش یافتم [۳۶۱].
[۳۶۰] پژوهشی درباره روح و شبح، فریدون سپری، نشر احسان، ۱۳۷۷، صفحه ۲۷۱. [۳۶۱] کیمیای سعادت، جلد دوم، ۷۱۷.