پژوهشی دربارة امامان اهل سنت امام ابوحنیفه، امام مالک، امام شافعی، امام احمد

اهمیت سلوک الملوک

در مورد اهمیت و ارزش حقیقی این کتاب، همین قدر یادآور می‌شویم که فقه اسلام در آن زمینه که به اصطلاح امروز حقوق خصوصی نامیده می‌شود، (نکاح، طلاق، ارث، وصیت، اموال و معاملات) بسط و توسعه فراوان یافته و کتاب‌های بی‌شمار در هر یک از این ابواب، به رشته تحریر درآمده است لیکن متأسفانه فقها کمتر به مباحث حقوق عمومی پرداخته‌اند و به همین جهت کتاب‌ها در زمینه حقوق اساسی و اداری و قوانین مالیاتی و قوانین کیفری و احکام مربوط به جنگ و صلح در زبان عربی هم معدود است و در فارسی به جرأت می‌توان «سلوك الـملوك» را کتابی منحصر به فرد و بی‌همتا معرفی کرد. آری کتاب‌هایی به عناوین اسمی مشابه، مانند، سیر السلوك، نصیحة الـملوك، تحفه الـملوك و غیره در دست داریم لیکن این کتاب‌ها که نمونه کامل آن «سیاست‌نامه» خواجه نظام ‌الملک است -که بر وفق الگوی خدا‌ی‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌ها عهد ساسانی تألیف شده‌اند- کاری به بحث در زمینه‌های فقهی ندارند و بیشتر به اندرزنامه‌هایی می‌مانند که بر م بنای آداب و رسوم با بهره‌گیری از روش و تجارب خسروان سلف برای تقویت فکر و رهنمایی و توجه دادن پادشاهان عصر، نوشته می‌شود [۶۰۹].

اینک به کتاب «سلوك الـملوك» روی می‌آوریم و خوانندگان گرامی را با مطالب ارزنده آن درباره مذاهب حنفی و شافعی آشنا می‌کنیم:

[۶۰۹] سلوك الـملوك، ۲۹-۳۰.