مذهب نقش بندیان
عبدالرحمان جامی (۸۱۷-۸۹۸) گوید: «طریقه ایشان (نقش بندیان) اعتقاد اهل سنت و جماعت است و اطاعت از احکام شریع و اتباع سنن سیدالمرسلینبو دوام عبودیت که عبارت است از دوام آگاهی به حق -سبحانه- بیمزاحمت شعور به وجود غیری» [۵۸۳].
شیخ عبدالله دهلوی (متوفی ۱۲۴۰ ق) گفته است: «حاصل این طریقه شریفه، دوام حضور و دوام آگهی است به حضرت ذات الهی -سبحانه- با التزام عقیده صحیحه موافق اهل سنت وجماعت و اتباع سنت نبویه» [۵۸۴].
احمد طاهری عراقی درباره عقاید مذهبی نقش بندیان، میگوید:
«... عقاید غلاه، در میان بعضی صوفیه، راه یافته بود. برخی از درویشان، مقید به آداب شرع و عرف نبودند. و این، همۀ مسلمانان معتقد و پیروان سنت و جماعت را بیمناک کرده بود که مبادا آثار شریعت و سنت از میان برود. و چنان که قبلاً اشاره کردیم طریقه نقش بندی، عکسالعملی بود در برابر این اوضاع. طریقهیی که سنی خالص است و اساس آن حفظ آداب شریعت است و تقید به سنت و دوری از بدعت. و گفتیم که طریقه نقش بندی یک جریان اصلاحی در تصوف و دین بود. بهاء الدین، همه آداب و رسوم و شعائر رایج صوفیه را چون ذکر جلی و خلوت و عزلت و سماع و ... را ملغی کرد و هر چه را از دایره مسلمانی بیرون بود و رنگی از بدعت [۵۸۵]داشت باطل شمرد» [۵۸۶].
[۵۸۳] پژوهشی درباره روح و شبح، ۴۳۳، به نقل از نفحات الانس جامی، ۴۶۳. [۵۸۴] قدسیّه (کلمات بهاءالدین نقشبند)، تألیف خواجه محمدبن محمد پارسای بخارایی، مقدمه و تصحیح و تعلیق از احمد طاهری عراقی، ناشر کتابخانه طهوری، آذرماه، ۱۳۵۴، ص ۵۱. [۵۸۵] این سخن نظر آقای احمد طاهری عراقی است، سخن درباره بدعت زیاد است و اگر به قرآن مجید و سیره پیامبرصو صلحا بنگریم آثار بدعت را آشکارا میبینیم. [۵۸۶] قدسیّه، ۲۵.