مجتهد باید چه چیزهایی بداند؟
در «صنوان الافتاء» حنفیه آمده است که: مجتهد باید از احکام شرعیه کتاب و سنت آگاه باشد و معانی خطابات شرع بر م بنای شناخت اقسام کتاب‌ها و مصادر و موارد مربوط را نیک، بفهمد و وجوه عمل به کتاب و سنت و قیاس را به خوبی بشناسد. و شیخ الاسلام شمس الائمۀ سرخسی گفته است: هرگاه که «مبسوط» را حفظ کند و مذاهب منقدان بداند می‌تواند اجتهاد کند. و بعضی گویند که شرط مجتهد آن است که، به انواع حجت‌های شرعیه و عقلیه که موجب علم است آگاه باشد و اسباب شرایع، از اصول و فروع دین مانند عبادات موقته و غیر موقته و کفارات و حدود و معاملات و احکامی که حق الله است «از فرایض و واجبات و سنن و نوافل و رخصت‌ها و عزیمت‌ها و معنی احکام الفاظ به قدری که متناول گردد، مانند عام و خاص و مؤوّل و مشترک و ظاهر و نصّ و مفسّر و محکم و حقیقت و مجاز و صریح و کنایت و اقسام دلالت و ... بشناسد» [۶۱۴] [۶۱۵].
[۶۱۴] منبع مذکور، ۱۰۰-۱۰۲. [۶۱۵] از مباحث اصلی علم اصول فقه هستند مانند مفهوم و منطوق، اقسام آنها دلالت و اقسام آن، وضع، حقیقت و مجاز، کنایه و تعریض و غیره.