ابوحنیفه و قضا
در کتاب «خلاصه» از «شرح شافعی» نقل کرده است که: طلب قضا نزد اکثر علما به هیچ حال مُباح نیست و این قول شیخ کرخی و خصّاف و علما عراق است و ابوحنیفه/این را اختیار فرموده زیرا که او از قضا امتناع نموده است تا آنکه او را تازیانهها زدند. و امام محمد (شیبانی)/از پذیرفتن قضا خودداری کرد تا اینکه او را پنجاه روز بند کردند. و مشایخ بلاد ما گفتهاند: کسی که از خطرهای نفسانی درامان باشد، قبول منصب قضا برایش اشکالی ندارد، زیرا صحابه و تابعیان و آنان که بعد از ایشان بودهاند از سلف و علمای دین، قضا را بدون هیچ اکراهی پذیرفتهاند. و در حدیث آمده است که قاضیان سه کساند: یکی در بهشت است و دو در دوزخ، اما آن دو که در دوزخند یکی آن که او را علم باشد و برخلاف علم خود عمل کند. و یکی جاهل که بیعلم عمل نماید. و اما آن قاضی که در بهشت است آن است که او را علم باشد و به علم خود عمل کند [۶۲۸].
[۶۲۸] منبع مذکور، ۱۲۷-۱۲۸. =