الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد اول

فهرست کتاب

فایده

فایده

ابن‌الضریس می‌گوید: محمودبن غیلان از یزیدبن هارون روایت کرده است اینکه: «ولید ـ یعنی ابن جمیل ـ از قاسم از ابو امامه به من خبر داد که گفت: چهار آیه از گنجینه عرش نازل شد که غیر اینها از آنجا چیزی نازل نگردید: ام‌الکتاب، آیة‌الکرسی، آخر سوره‌ی البقره، و الکوثر».

می‌گویم: اما سوره‌ی فاتحة‌الکتاب را که بیهقی در الشعب از حدیث انس مرفوعاً روایت کرده است که [رسول اکرم ص]فرمود: «از جمله چیزهایی که خداوند متعال بر من منت نهاده اینکه فرموده است: من به تو فاتحة‌الکتاب را دادم و آن از گنجینه‌های عرش من است». و حاکم از معقل‌بن یسار مرفوعاً روایت کرده است که گفت: «فاتحة‌الکتاب و اواخر سوره‌ی البقره را از زیر عرش داده شدم». و ابن اهویه در مسندش از علیسروایت کرده است که: «آن حضرت از فاتحة‌الکتاب سؤال شد، در جواب فرمود: نبی اکرم صخبر داد که از گنجینه‌ای زیر عرش نازل گشت».

و اما آخر سوره‌ی البقره: دارمی در مسندش از ایفع الکلاعی روایت کرده است که گفت: «شخصی عرضه داشت ای رسول‌الله: کدام آیه را دوست داری که به تو و امتت برسد؟ فرمود: آخر سوره‌ی البقره که از گنجینه‌ی رحمت از زیر عرش است». و امام احمد و غیر او از حدیث عقبه بن عامر مرفوعاً روایت کرده‌اند که [رسول اکرم صفرمود]: «این دو آیه را بخوانید که پروردگارم این دو آیه را از زیر عرش به من داد».

و از حدیث حذیفه روایت است که فرمود: «این آیات از آخر سوره‌ی البقره از گنجی زیر عرش به من عطا شد که هیچ پیامبری پیش از من داده نشده بود». و برای این حدیث طرق روائی بسیاری هست که از عمر و علی و ابن مسعود و غیر اینها شنقل شده است، و اما آیة‌الکرسی در حدیث معقل بن یسار گذشت.

و ابن مردویه از ابن عباس روایت کرده است که گفت: «پیغمبر اکرم صهرگاه آیة‌الکرسی را می‌خواند می‌خندید و می‌گفت: این آیه از گنجینه خداوند رحمن از زیر عرش می‌باشد» و ابوعبید از علیسروایت کرده است که فرمود: «آیة‌الکرسی را پیامبرتان از گنجینه عرش داده شده و هیچ پیامبری پیش از او داده نشده بود» و اما راجع به سوره‌ی الکوثر حدیثی نیافتم، و گفتار ابو امامه در این باره حکم حدیث مرفوع را دارد که آن را ابوالشیخ ابن حیّان و الدیلمی و غیر اینها از طریق محمدبن عبدالملک دقیقی از یزیدبن هارون به همان سندی که ذکر شد از ابی امامه مرفوعاً روایت کرده‌اند.