هل
حرف استفهامی است که با آن تصدیق خواسته میشود نه تصور؛ و نه بر منفی داخل میشود نه بر شرط، و نه بر أن، و نه بر اسمی که پس از آن فعل باشد غالباً، و نه بر عاطف، ابن سیده گفته: و فعل با آن جز به طور مستقبل نمیآید، ولی سخن او را رد کردهاند با فرموده خدای تعالی: ﴿فَهَلۡ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّكُمۡ حَقّٗاۖ﴾[الأعراف: ۴۴].
و به معنی (قد) میآید، و به آن تفسیر شده: ﴿هَلۡ أَتَىٰ عَلَى ٱلۡإِنسَٰنِ﴾[الإنسان: ۱].
و به معنی نفی نیز میآید مانند: ﴿هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ﴾[الرحمن: ۶۰]. و به معانی دیگری هم آمده که در بحث استفهام بیان خواهد شد.