الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد اول

فهرست کتاب

سبحان

سبحان

مصدری است به معنی تسبیح که ملازم نصب و اضافه به مفرد ظاهر است، مانند: ﴿وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ[یوسف: ۱۰۸]. ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ[الإسراء: ۱]. یا به ضمیر اضافه می‌شود مانند: ﴿سُبۡحَٰنَهُۥٓ أَن يَكُونَ لَهُۥ وَلَدٞۘ[النساء: ۱۷۱]. ﴿سُبۡحَٰنَكَ لَا عِلۡمَ لَنَآ[البقرة: ۳۲]. و سبحان از مصادری است که فعلی برایش نیست.

و در عجائب کرمانی آمده: عجیب است که مفضل گفته: سبحان مصدر (سبح) به معنی بلند کردن صدا به دعا و ذکر می‌باشد، و این بیت را شاهد آورده:

قبّح الإله وجوهَ تغلب کلما
سبح الحجیج وکبروا إهلالا

یعنی: خداوند روی قبیله‌ی تغلب را زشت (سیاه) کند هرگاه که حاجیان تسبیح و تکبیر و تهلیل گویند.

ابن ابی حاتم از ابن عباس آورده که درباره﴿وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِگفت: تنزیه کردن خداوند خودش را از بدی می‌باشد.