الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد اول

کأنّ

به تشدید: حرفی است برای تشبیه مؤکد، چون اکثر برآنند که آن مرکب از کاف تشبیه و أن مؤکده است، و اصل در: کأنّ زیداً أسد «أن زیداً کأسد» می‌باشد، که حرف تشبیه ـ به جهت اهتمام به آن جلو آورده شده، پس همزه أن مفتوح گشته به خاطر دخول حرف جر بر آن.

حازم گفته: در مواردی که شباهت قوی است به کار می‌رود، تا جایی که بیننده به تردید می‌افتد که مشبه همان مشبه به است یا غیر آن، لذا بلقیس گفت:

﴿كَأَنَّهُۥ هُوَۚ﴾[النمل: ۴۲].

«انگار همین است».

گویند: برای شک و ظن نیز می‌آید در جایی که خبر آن جامد نباشد.

و گاهی تخفیف می‌شود، مانند:

﴿كَأَن لَّمۡ يَدۡعُنَآ إِلَىٰ ضُرّٖ مَّسَّهُۥۚ﴾[یونس: ۱۲].

«گویی که هیچ برای رنجی ما را نخوانده است».