فائده
(علی) در مانند:
﴿وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡحَيِّ ٱلَّذِي لَا يَمُوتُ﴾[الفرقان: ۵۸].
«و توکل کن بر زندهای که هیچگاه نخواهد مرد».
به معنی اضافه و اسناد است، یعنی: توکل خود را به خدا اضافه کن و به او نسبت ده، اینطور گفتهاند ولی به نظر من به معنی باء استعانت است.
و در مثل
﴿كَتَبَ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَۚ﴾[الأنعام: ۱۲].
«[خداوند] بر خودش رحمت را نوشته است».
برای تأکید تفضل است نه ایجاب و استحقاق، و همینطور در:
﴿ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم﴾[الغاشیة: ۲۶].
«سپس به تحقیق که بر ماست حساب آنها».
برای تأکید مجازات است.
بعضی گفتهاند: و هرگاه نعمت یا حمد ذکر شود غالباً با (علی) نمیآید، ولی اگر منظور از حمد نعمت باشد با (علی) ذکر میگردد، به همین جهت رسول خدا صهرگاه چیزی که خوشایندش بود میدید میگفت: «الحمدالله الذی بنعمته تتم الصالحات» و اگر چیز ناخوشایندی میدید میگفت: «الحمدلله علی کل حال».