الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد اول

فهرست کتاب

مسأله

مسأله

در جواز عطف خبر بر انشاء و بالعکس اختلاف کرده‌اند، علمای بیان و ابن مالک و ابن عصفور آن را منع کرده‌اند، و ابن عصفور آن را از بیشتر نقل نموده، و صفار و عده‌ای آن را جایز دانسته و به فرموده خدای تعالی: ﴿وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ[البقرة: ۲۵]. در سوره‌ی البقره، ﴿وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ[فصلت: ۱۳]. در سوره‌ی الصف استدلال کرده‌اند.

و زمخشری در مورد آیه اول گفته: ملاک عطف امر نیست تا همشکلی برایش جستجو شود، بلکه منظور عطف جمله پاداش مؤمنین بر جزای کافرین می‌باشد.

و در مورد دومی گفته: عطف بر «تؤمنون» است؛ زیرا که به معنی «آمنوا» می‌باشد. ولی در رد او گفته شده که: خطاب «تؤمنون» به مؤمنین، و خطاب «بشر» به پیغمبر صاست، و اینکه ظاهراً «تؤمنون» تفسیر «تجاره» است، و طلب نیست.

و سکاکی گفته: هر دو امر بر «قل» که پیش از «یأیها» مقدر است عطف می‌باشند، و حذف قول بسیار است.