فصلی در همین موضوع
شناخت این فن برای مفسر امری است ضروری. چنانکه در شروط مفسر خواهد آمد. صاحب البرهان میگوید: و کسی که خواستار کشف آن است به علم لغت نیازمند است، باید اسماء و افعال و حروف را بداند، اما حروف به علت کمی آنها علمای نحو معانی آنها را مورد بررسی قرار دادهاند.
پس از کتابهای آنها گرفته میشود، و اما اسماء و افعال باید از کتب علم لغت گرفته شود و بزرگترین کتاب لغت کتاب ابن السید است و از کتابهای لغت: التهذیب ازهری، الحکم ابن سیده، الجامع قزّاز، الصحاح جوهری، البارع فاریابی و مجمعالبحرین صاغانی میباشد. و از جمله کتابهایی که درباره افعال نوشته شده: کتابهای ابن القوطیه و ابن طریف و السرقسطی را میتوان نام برد و از جامعترین آنها کتاب ابن القطاع میباشد. میگویم: و شایستهترین مأخذ و مستندی که در این زمینه به آن رجوع میشود: روایتی است که از ابن عباس و اصحاب او که شاگردش بودهاند میباشد که از آنها روایاتی با سندهای ثابت صحیح نقل شده که تمام تفسیر غریب قرآنی را شامل میشود. من در اینجا آنچه از طریق ابن ابیطلحه از ابن عباس روایت شده است میآورم؛ زیرا که از صحیحترین طرق روایت از ابن عباس است. امام بخاری نیز در صحیح خود بر همین روایت به ترتیب سورهها اعتماد کرده است.