الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد دوم

فهرست کتاب

فصلی در واسطه بین حقیقت و مجاز

فصلی در واسطه بین حقیقت و مجاز

در سه موردی چنین چیزی گفته شده:

اول: لفظ پیش از بکاربردن، و این قسم در قرآن نیست، و می‌توان گفت از این گونه است أوایل سوره‌ها ـ بنا بر قول به اینکه آنها برای اشاره به حروفی هستند که کلامی از آنها ترکیب می‌شود.

دوم: اطلاع دادن.

سوم: لفظی که در مشاکله بکار رفته است، مانند:

﴿وَمَكَرُواْ وَمَكَرَ ٱللَّهُ[آل‌عمران: ۵۴].

﴿وَجَزَٰٓؤُاْ سَيِّئَةٖ سَيِّئَةٞ مِّثۡلُهَا[الشوری: ۴۰].

بعضی گفته‌اند که واسطه بین حقیقت و مجاز می‌باشند، در شرح بدیعیه ابن جابر گفته: چونکه برای آنچه در آن بکار رفته وضع نشده پس حقیقت نیست، و علاقه معتبری هم نمی‌باشد پس مجاز نیست.

می‌گویم: بنظر می‌رسد که مجاز است، و علاقه همان مصاحبت می‌باشد.