گونۀ هجدهم ـ تتمیم
و آن عبارت از این است که در کلامی که جز مراد را محتمل نباشد بیفزاید چیزی را که نکته سودمندی را برساند، مانند مبالغه در فرموده خداوند:
﴿وَيُطۡعِمُونَ ٱلطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ﴾[الإنسان: ۸].
«و بر دوستی آن غذا را می‌دهند».
یعنی: با وجود اینکه غذا را دوست دارند، یعنی با اشتهای آن، چون در این صورت إطعام برتر و أجر آن بیشتر است، و مثل این است:
﴿وَءَاتَى ٱلۡمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ﴾[البقرة: ۱۷۷].
«و مال را بر محبت آن بدهد».
﴿وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ﴾[طه: ۱۱۲].
«و هر کس از کارهای نیک انجام دهد در حالی که مؤمن باشد پس نترسد».
که «وهو مؤمن» تتمیم است و در نهایت زیبایی.