قاعده
اگر أمر دایر باشد بین اینکه محذوف فعل و باقیمانده فاعل باشد، و اینکه محذوف مبتدا و باقی خبر باشد، دومی بهتر است؛ زیرا که مبتدا عین خبر است، و در این صورت محذوف همان باقی است، پس مثل آن است که حذفی صورت نگرفته، ولی فعل غیر از فاعل است، مگر اینکه فرض اول با روایت دیگری پشتوانه شود در همان مورد یا مورد دیگری که مشابه آن باشد، گونه اول مانند قرائت:
﴿يُسَبِّحُ لَهُۥ فِيهَا﴾[النور: ۳۶].
به فتح باء:
﴿كَذَٰلِكَ يُوحِيٓ إِلَيۡكَ وَإِلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكَ ٱللَّهُ﴾[الشوری: ۳].
به فتح حاء که تقدیر: «يُسَبِّحُهُ رِجَالٌ» و «يُوحِيهِ اللَّهُ» میباشد و دو مبتدائی که خبرشان حذف شده باشد تقدیر نمیگردند؛ زیرا که فاعل بودن هر دو اسم در روایت معلوم خواندن فعل ثابت است.
قسم دوم آن که در مورد مشابه دیگری آمده باشد ـ مانند:
﴿وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَهُمۡ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُ﴾[الزخرف: ۸۷].
که تقدیر «خَلَقَهُمُ اللَّهُ» اولی است از تقدیر «اللَّهُ خَلَقَهُمْ» چون در جای دیگر:
﴿خَلَقَهُنَّ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡعَلِيمُ﴾[الزخرف: ۹].
آمده.