الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد دوم

الصافات

ابن جریر از ام سلمه روایت کرده است که گفت: «گفتم یا رسول‌الله! از آیه: ﴿وَحُورٌ عِينٞ ٢٢﴾[الواقعة: ۲۲]. مرا خبر ده فرمود:

«العین الضخام العیون شفر الحوراء مثل جناح النسر» «عین درشت چشمانند پلک حوریه همانند بال کرکس می‌باشد».

گفتم یا رسول‌الله از فرموده خداوند ﴿كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ ٤٩﴾[الصافات: ۴۹]. برایم بگوی فرمود: «لطافت آنها مانند لطافت پوستی است که داخل تخم‌مرغ است بعد از پوست» اینکه فرموده «شفر» به فاء مضاف به حوراء و به معنی مژه چشم است و با اینکه واضح بود آن را معنی کردم چون که یکی از افراد مهمل معاصر رادیدم که آن را به قاف تصحیف کرده و گفته است! الحوراء مثل جناح النسر مبتدا و خبر است یعنی در سرعت و سبکی همچون بال کرکس هستند، و این کذب محض و نادانی خالص و الحاد در دین و جسارت بر خدا و رسول او است.

و ترمذی و غیر او از سمره روایت کرده‌اند که پیغمبر اکرم صدرباره آیه‌ی: ﴿وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ ٧٧﴾[الصافات: ۷۷]. فرمود: منظور از ذریه حام سام و یافث می‌باشد و نیز از وجه دیگری آورده است که آن حضرت فرمود: سام پدر عرب، و حام پدر حبشی‌ها و یافث پدر رومیان می‌باشند. و از ابی‌بن کعب روایت کرده است که گفت: رسول اکرم صدرباره آیه‌ی: ﴿وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ ١٤٧﴾[الصافات: ۱۴۷]. پرسیدم فرمود: بیست هزار زیادتر.

و ابن عساکر از علاءبن سعدان روایت کرده است که رسول اکرم صروزی به کسانی که دور و برش نشسته بودند فرمود: آسمان فریاد کشید (رقت کرد) و سزاوار بود که هیچ جایی از آن نیست مگر اینکه بر آن فرشته‌ای در حال رکوع یا سجود می‌باشد، پس این آیه را خواند: ﴿وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ ١٦٥ وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ ١٦٦﴾[الصافات: ۱۶۵-۱۶۶].

ابویعلی و ابن ابی حاتم از عثمان بن عفان روایت کرده‌اند که از پیغمبر اکرم صاز تفسیر این آیه پرسید ﴿لَّهُۥ مَقَالِيدُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ﴾[الزمر: ۶۳]. آن حضرت فرمود: احدی پیش از تو این را از من نپرسیده بود تفسیرش این است: «لا إله الا الله و سبحان‌الله وبحمده و استغفرالله، ولا حول ولا قوة إلا بالله هو الاول والآخر و الظاهر والباطن بیده الخیر یحیی ویمیت» این حدیث غریب و جداً منکر است.

وابن ابی‌الدنیا در صفت بهشت از ابوهریره روایت که پیغمبر اکرم صاز جبرئیل درباره این آیه پرسید: ﴿فَصَعِقَ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا مَن شَآءَ ٱللَّهُ﴾[الزمر: ۶۸]. آنا چه کسانی اند که خداوند نمی‌خواهد بیهوش شوند؟ گفت: آنها شهدا هستند.