الإتقان فی علوم القرآن - فارسی- جلد دوم

فهرست کتاب

ابراهیم

ابراهیم

ابن مردویه از ابن مسعود آورده که گفت: رسول خدا صفرمود: «کسی که شکر عطا شده از فزونی نعمت محروم نخواهد شد؛ زیرا که خدای تعالی فرموده:

﴿لَئِن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡ[ابراهیم: ۷].

«اگر شکرگذاری کنید شما را می‌افزایم».

و امام احمد و ترمذی و نسائی و حاکم ـ که صحیح شمرده ـ و دیگران از ابوامامه از پیغمبر اکرمصآورده‌اند که درباره فرموده خداوند:

﴿وَيُسۡقَىٰ مِن مَّآءٖ صَدِيدٖ ١٦ يَتَجَرَّعُهُۥ[ابراهیم: ۱۶-۱۷].

«و از آب چرکین پلیدی خورانیده می‌شود، که جرعه‌های پی در پی از آن می‌آشامد».

فرمود: به او نزدیک می‌کنند پس آن آب را اکراه دارد، پس چون نزدیک‌تر آورند صورتش از حرارت آن تفتیده شود، و پوست سرش برآید، پس هرگاه آن را بیاشامد اندرونش پاره‌پاره گردد تا اینکه از او بیرون آید، خدای تعالی فرموده:

﴿وَسُقُواْ مَآءً حَمِيمٗا فَقَطَّعَ أَمۡعَآءَهُمۡ[محمد: ۱۵].

«و آب جوشانده‌ای به آنان خورانند پس اندرونشان پاره‌پاره گردد».

و خدای تعالی فرموده:

﴿وَإِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَ[الکهف: ۲۹].

«و هرگاه استغاثه کنند آبی همچون مس گداخته شده سوزان به آنان دهند که روی‌ها را بسوزاند».

و ابن ابی حاتم و طبرانی و ابن مردویه آورده‌اند از کعب بن مالک از پیغمبر اکرم صـ به نظرم درباره فرموده خدای تعالی: ﴿سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَجَزِعۡنَآ أَمۡ صَبَرۡنَا مَا لَنَا مِن مَّحِيصٖ[ابراهیم: ۲۱]. فرمود: اهل جهنم می‌گویند: بیایید صبر کنیم، پس پنجصد سال صبر می‌کنند، و چون دیدند صبر برایشان سودی ندارد به هم گویند: بیایید بی‌صبری کنیم، پس پانصد سال گریه می‌کنند، و چون دیدند فایده ندارد گوید: (اگر جزع و فغان کنیم یا صبر و تحمل نماییم فرقی ندارد و ما را گریزی نیست).

و ترمذی و نسائی و حاکم و ابن حبان و دیگران از انس از پیغمبر اکرم صآورده‌اند که درباره فرموده‌ی خداوند: ﴿مَثَلٗا كَلِمَةٗ طَيِّبَةٗ كَشَجَرَةٖ طَيِّبَةٍ[ابراهیم: ۲۴]. فرمود: نخل (= درخت خرما) است، و ﴿وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٖ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ[ابراهیم: ۲۶]. فرمود: حنظل (= هنداونه ابوجهل) است.

و پیشوایان ششگانه حدیث از براءبن عازب آورده‌اند که پیغمبر اکرم صفرمود: «هرگاه از مسلمانی در قبر سؤال شود گواهی می‌دهد که جز الله خدایی نیست و اینکه محمد رسول خداست و این است که خدای تعالی فرموده:

﴿يُثَبِّتُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱلۡقَوۡلِ ٱلثَّابِتِ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ[ابراهیم: ۲۷].

«خداوند کسانی را که ایمان آورده‌اند بر گفته استوار در زندگی دنیا و در آخرت پایدار همی دارد».

و امام مسلم از ثوبان آورده که گفت: یکی از دانشمندان یهود به محضر رسول خدا صشرفیاب شد و عرضه داشت: هنگامی که زمین به جز این زمین مبدل می‌شود مردم کجا خواهند بود؟ رسول اکرم صفرمود: «آنها در تاریکی پایین پل هستند».

و امام مسلم و ترمذی و ابن ماجه و دیگران از عایشه صدیقه آورده‌اند که گفت: من اولین کسی بودم که از رسول خدا صدرباره این آیه پرسیدم: ﴿يَوۡمَ تُبَدَّلُ ٱلۡأَرۡضُ غَيۡرَ ٱلۡأَرۡضِ[ابراهیم: ۴۸]. گفتم: مردم در آن روز کجا هستند؟ فرمود: بر صراط.

و طبرانی در اوسط و بزار و ابن مردویه و بیهقی در البعث از ابن مسعود آورده‌اند که گفت: رسول خدا صدرباره فرموده خداوند: ﴿يَوۡمَ تُبَدَّلُ ٱلۡأَرۡضُ غَيۡرَ ٱلۡأَرۡضِ[ابراهیم: ۴۸]. فرمود: زمینی همچون نقره سفید که خون حرامی در آن ریخته نشده و معصیتی در آن انجام نگرفته است.