برتری بعضی از فرستادگان و پیامآوران الهی بر بعضی دیگر
﴿تِلۡكَ ٱلرُّسُلُ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۘ مِّنۡهُم مَّن كَلَّمَ ٱللَّهُۖ وَرَفَعَ بَعۡضَهُمۡ دَرَجَٰتٖۚ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ...﴾[البقرة: ۲۵۳].
﴿...وَلَقَدۡ فَضَّلۡنَا بَعۡضَ ٱلنَّبِيِّۧنَ عَلَىٰ بَعۡضٖۖ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا﴾[الإسراء: ۵۵].
***
توضیح موضوع: همهی پیامبران الهی با اینکه از نظر نبوت و رسالت همانند بودند، ولی از جهت مقام یکسان نبودند، زیرا هم شعاع مأموریت آنان متفاوت بوده و هم میزان فداکاریهای آنان با هم تفاوت داشته است.
بنابراین بر مبنای آیات قرآن و احادیث گهربار نبوی ج، چند نکته را میتوان در این زمینه برداشت کرد:
۱- در میان پیامبران نیز سلسله مراتب و برتری وجود دارد.
۲- مقام و درجات انبیاء یکسان نیست، و هر کدام جایگاه و امتیازاتی دارند.
۳- خداوند پیامبران خود را از میان تودههای مختلف و گوناگون مردم برگزیده و برخی را بر برخی فضیلت و برتری داده است، و یکی را به عنوان «خلیل الله» مفتخر ساخت، دیگری را «کلیم الله»، و دیگری را «روح الله» قرار داد، و پیامبر گرامی اسلام را به عنوان ختم کنندهی پیامبران و ادیان الهی برگزیده. و خلاصه برخی را بر برخی فضیلت بخشید.
۴- برخی از پیامبران مبعوث به همهی مردم و دارای کتاب آسمانی بودند، و برخی نیز در منطقه یا بر قوم خاصی مأمور بودند و تحت فرمان پیامبر بزرگتری انجام وظیفه میکردند؛ از این رو هم شعاع مأموریت آنان متفاوت بود و هم میزان فداکاریهای آنان با هم تفاوت داشت؛ و این خود سبب برتری بعضی از آنان بر بعضی دیگر بود.
۵- به اجماع علماء، برترین پیامبران، حضرت محمد ج است؛ که آیینش کاملترین و آخرین آیینها بود، و او کسی است که رسالتش، آوردن کاملترین ادیان و جامعترین کتاب بود، از این رو خود او نیز از همه برتر میباشد، به خصوص اینکه در آیهی ۴۱ سورهی نساء، پیامبر اسلام را در قیامت به عنوان گواه همهی پیامبران برشمرده در حالی که هر پیامبر گواه امت خویش است. و خود پیامبر ج میفرماید: «انا سيّد أولاد آدم ولا فخر» [ترمذی]، «من بزرگ و آقای فرزندان آدم هستم و بدان فخر و مباهات نمیکنم.» و مراد از فرزندان آدم، جنس بشر است پس شامل حضرت آدم نیز میشود.
۶- باید دانست که تفاوت و برتری دادنهای الهی، براساس علم همه جانبهی خدا بر همه چیز و همه کس است، و خداوندﻷ طبق موازینی که خودش میداند و حکمتش اقتضا میکند، بعضی از پیامبران را بر بعضی فضیلت و برتری میبخشد.