تشویق و ترغیب بر یادگیری شمارش سالها (و ماهها و روزها = تقویم) و فراگیری آمار و حساب
﴿فَالِقُ ٱلۡإِصۡبَاحِ وَجَعَلَ ٱلَّيۡلَ سَكَنٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ حُسۡبَانٗاۚ...﴾[الأنعام: ۹۶]
﴿إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ...﴾[التوبة: ۳۶]
﴿هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ ٱلشَّمۡسَ ضِيَآءٗ وَٱلۡقَمَرَ نُورٗا وَقَدَّرَهُۥ مَنَازِلَ لِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَ...﴾[يونس: ۵]
﴿وَجَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ ءَايَتَيۡنِۖ فَمَحَوۡنَآ ءَايَةَ ٱلَّيۡلِ وَجَعَلۡنَآ ءَايَةَ ٱلنَّهَارِ مُبۡصِرَةٗ لِّتَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡ وَلِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَۚ...﴾[الإسراء: ۱۲]
﴿وَلَبِثُواْ فِي كَهۡفِهِمۡ ثَلَٰثَ مِاْئَةٖ سِنِينَ وَٱزۡدَادُواْ تِسۡعٗا٢٥﴾[الكهف: ۲۵]
﴿ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ٥﴾[الرحمن: ۵]
***
توضیح موضوع: زندگی فردی و اجتماعی، هیچ کدام بدون یک نظام صحیح به سامان نمیرسد، نظم و نظام و قانون و ضابطه در برنامهریزی، و نظم در مدیریت و اجراء، و یک نگاه به عالم آفرینش از منظومههای جهانِ بالا گرفته تا ساختمان بدن انسان و اعضای مختلف آن برای پی بردن به این اصل عمومی که حاکم بر کل آفرینش است، کافی به نظر میرسد.
بر همین اساس، خداوند متعال، اسباب این نظم را در اختیار انسان قرار داد و حرکات منظّم کرهی زمین به دور خود و به دور خورشید، و همچنین گردش منظّم ماه را وسیلهای برای نظام زمان بندی قرار داده تا برنامههای زندگی اعم از مادی و معنوی تحت نظام درآید.
انسان اگر فکر کند که اگر نظم معین روز و شب و خورشید و ماه نبود، و مقیاسی برای سنجش زمان در دست نداشتیم چه آشفتگی در سراسر زندگی ما پیدا میشد. و لذا خداوند انسانها را به یادگیری شمارش سالها، ماهها، روزها و تقویم و فراگیری آمار و حساب تشویق و ترغیب نموده است تا برنامههای زندگی ما تحت نظام درآید.
از این رو حرکت کرات و ماه، دارای برنامه و زمانبندی دقیقی است که میتواند در برنامهی عبادت و نظم امور زندگی مردم مؤثر و مفید باشد و لذا خداوند از این معنی به صورت یکی از مواهب مهم خویش در آیهی ۵ سورهی یونس یاد کرده است.