حد و مجازات راهزنی
﴿مِنۡ أَجۡلِ ذَٰلِكَ كَتَبۡنَا عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَنَّهُۥ مَن قَتَلَ نَفۡسَۢا بِغَيۡرِ نَفۡسٍ أَوۡ فَسَادٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا وَمَنۡ أَحۡيَاهَا فَكَأَنَّمَآ أَحۡيَا ٱلنَّاسَ جَمِيعٗاۚ... ٣٢ إِنَّمَا جَزَٰٓؤُاْ ٱلَّذِينَ يُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَيَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُوٓاْ أَوۡ يُصَلَّبُوٓاْ أَوۡ تُقَطَّعَ أَيۡدِيهِمۡ وَأَرۡجُلُهُم مِّنۡ خِلَٰفٍ أَوۡ يُنفَوۡاْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِۚ ذَٰلِكَ لَهُمۡ خِزۡيٞ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ٣٣ إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَيۡهِمۡۖ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ٣٤﴾[المائدة: ۳۲-۳۴]
***
توضیح موضوع: منظور از راهزنی آن است که جمعی با استفاده از زور و اسحله بر سر راه عبور و مرور و تجارت مردم کمین کنند و اقدام به غصب اموال و دارایی آنان نموده و به جان و حیثیتشان تعرض بنمایند.
حکم مربوط به اینگونه افراد در شریعت اینگونه است که در صورت امکان، افراد پرهیزگار و خبره و مورد اعتماد به میان آنان فرستاده شود و به اندرز دلسوزانه‌ی آن‌ها اقدام کنند و از عواقب ناگوار دنیوی و اخروی کار راهزنی برحذرشان دارند. چنان‌چه توبه نموده و کار راهزنی را ترک کردند، توبه‌ی آن‌ها پذیرفته می‌شود؛ و چنان‌چه حاضر به توبه و دست‌برداری از آن نگردیدند، جنگ و رویارویی با آن‌ها - به خاطر امنیّت جانی و مالی مردم - واجب بوده و در حد جهاد در راه خداوند دارای اجر و پاداش خواهد بود، و هر یک از آن‌ها که کشته شود، خونش به هدر می‌رود، و هر مسلمانی که در جنگ با آن‌ها کشته شود، دارای اجر شهید است.
و براساس آیه‌ی ۳۳ سوره‌ی مائده، هر یک از راهزنان که پیش از توبه دستگیر شوند، با توجه به نوع جرمی که مرتکب شده‌اند، یا کشته می‌شوند، یا به دار آویخته می‌گردند، یا یک دست و یک پای چپ و راستشان قطع می‌گردد، یا از آن منطقه تبعید می‌گردند.
به هر صورت قاضی محکمه‌ی شرعی در اجرای هر یک از آن حدود در مورد آن‌ها حق انتخاب دارد. و برخی از علماء و صاحب‌نظران اسلامی می‌گویند: اگر مرتکب قتل شده باشند، اعدام می‌شوند و چنان‌چه اموال مردم را به غارت برده باشند، بار اول یک دست و یک پای آن‌ها قطع می‌شود، و چنان‌چه کسی را نکشته و اموال کسی را نبرده باشند و تنها موجب هراس و دلهره‌ی مردم گردیده باشند، تبعید یا زندانی می‌شوند.
و چنان‌چه قبل از دستگیری توبه کنند و دست از مقاومت بردارند و خود را تسلیم مسئولین امنیتی بنمایند، حق اجرای حدود خداوند (اعدام و قطع دست و پا و تبعید) از آن‌ها برطرف می‌شود، اما چنان‌چه کسی را کشته باشند، یا اموال کسی را غصب و غارت کرده باشند، بایستی پاسخگوی شکایات آن‌ها باشند، و اگر دیه‌ی مقتول از آن‌ها پذیرفته نشود، اعدام می‌گردند، و چنان‌چه مورد عفو قرار گیرند، دیه‌ی مقتول یا مقتولین را بایستی بپردازند و اموال مردم یا مشابه یا قیمت آن‌ها را به مالکین برگردانند.
و چنان‌چه برای پرداخت دیه یا اموال به غارت رفته‌ی مردم چیزی نداشته باشند، مردم و مسئولین امور خیریّه می‌توانند به آنان برای بازپرداخت حقوق مردم کمک نمایند.