فهرست موضوعی آیات قرآن

فهرست کتاب

خودکشی حرام است

خودکشی حرام است

﴿قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَحَرَّمُواْ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفۡتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِۚ قَدۡ ضَلُّواْ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ١٤٠[الأنعام: ۱۴۰]

﴿... وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ[الأنعام: ۱۵۱]

﴿وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡ‍ٔٗا كَبِيرٗا٣١[الإسراء: ۳۱]

﴿...وَلَا يَقۡتُلۡنَ أَوۡلَٰدَهُنَّ... [الممتحنة: ۱۲]

***

توضیح موضوع: خودکشی علل و اسباب مختلفی دارد از آن جمله می‌توان مسائل اقتصادی، مرض مُزمن و لاعلاج، خسارت در تجارت، مردودی در امتحان، ناکامی در عشق را نام برد. به طور خلاصه باید گفت که تمام علماء و فقهاء و دانشوران اسلامی بر این اتفاق دارند که خودکشی برای کسب دنیا یا رهایی از مشکلات حرام است و اگر شخص مذکور این عملش را حرام دانسته مرتکب شود، گناه کبیره‌ای را مرتکب شده اما از دین اسلام خارج نمی‌شود و به همین علّت بر او نماز جنازه خوانده می‌شود، البته اگر این کار را حلال بداند، کافر می‌شود و از اسلام خارج می‌گردد.

انتحار و خودکشی نیز نوعی قتل به شمار می‌رود که خداوند آن را حرام و نامشروع گردانیده و از نظر عقلی هم یکی از بدترین انواع قتل و جنایت به شمار می‌آید، زیرا عشق به زندگی و محافظت از جان خویش، موضوعی فطری و طبیعی است و همچون اقدام به قتل دیگران نیست که انگیزه‌هایی مانند خشم و انتقام‌جویی و دشمنی زمینه‌ی آن را فراهم نماید.

آیات و احادیث صریحی در این باره وارد شده است. در سوره‌ی نساء می‌فرماید:

﴿وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡۚ[النساء: ۲۹]

«و خودکشی نکنید و خون همدیگر را نریزید».

همچنین در سوره‌ی بقره می‌فرماید:

﴿وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ[البقرة: ۱۹۵]

«خود را با دست خویش به هلاکت نیفکنید».

و پیامبر اکرم ج نیز در احادیث متعددی حرمت خودکشی را بیان فرموده‌اند. برای نمونه ابوهریرهس روایت می‌کند که رسول خدا ج فرموده است:

«هر کس به وسیله‌ی پاره آهنی (چاقو، شمشیر و غیره) خود را به قتل برساند، در آتش دوزخ برای همیشه به وسیله‌ی آن شکم خود را پاره می‌کند، و هر کس به وسیله‌ی سم خودکشی کند، در میان آتش دوزخ برای همیشه آن سم در دست او قرار دارد، و هر کس خود را از کوهی به قصد خودکشی پائین اندازد، برای همیشه در میان دوزخ فرو می‌افتد.» [بخاری]

و از جندب بن عبداللهس روایت شده است که رسول خدا ج فرموده‌اند:

«یک نفر از امت‌های پیشین زخمی برداشته بود، و در اثر آن درد بسیاری می‌کشید، او روزی چاقویی را برداشت و رگ دست خود را برید، و در اثر خون‌ریزی جان سپرد. خداوند متعال فرمود: او بناحق برای مرگ شتاب کرد و من نیز بهشت را بر او حرام نمودم». [بخاری و مسلم]