خودکشی حرام است
﴿قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَحَرَّمُواْ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفۡتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِۚ قَدۡ ضَلُّواْ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ١٤٠﴾[الأنعام: ۱۴۰]
﴿... وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ﴾[الأنعام: ۱۵۱]
﴿وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡٔٗا كَبِيرٗا٣١﴾[الإسراء: ۳۱]
﴿...وَلَا يَقۡتُلۡنَ أَوۡلَٰدَهُنَّ... ﴾[الممتحنة: ۱۲]
***
توضیح موضوع: خودکشی علل و اسباب مختلفی دارد از آن جمله میتوان مسائل اقتصادی، مرض مُزمن و لاعلاج، خسارت در تجارت، مردودی در امتحان، ناکامی در عشق را نام برد. به طور خلاصه باید گفت که تمام علماء و فقهاء و دانشوران اسلامی بر این اتفاق دارند که خودکشی برای کسب دنیا یا رهایی از مشکلات حرام است و اگر شخص مذکور این عملش را حرام دانسته مرتکب شود، گناه کبیرهای را مرتکب شده اما از دین اسلام خارج نمیشود و به همین علّت بر او نماز جنازه خوانده میشود، البته اگر این کار را حلال بداند، کافر میشود و از اسلام خارج میگردد.
انتحار و خودکشی نیز نوعی قتل به شمار میرود که خداوند آن را حرام و نامشروع گردانیده و از نظر عقلی هم یکی از بدترین انواع قتل و جنایت به شمار میآید، زیرا عشق به زندگی و محافظت از جان خویش، موضوعی فطری و طبیعی است و همچون اقدام به قتل دیگران نیست که انگیزههایی مانند خشم و انتقامجویی و دشمنی زمینهی آن را فراهم نماید.
آیات و احادیث صریحی در این باره وارد شده است. در سورهی نساء میفرماید:
﴿وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡۚ﴾[النساء: ۲۹]
«و خودکشی نکنید و خون همدیگر را نریزید».
همچنین در سورهی بقره میفرماید:
﴿وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ﴾[البقرة: ۱۹۵]
«خود را با دست خویش به هلاکت نیفکنید».
و پیامبر اکرم ج نیز در احادیث متعددی حرمت خودکشی را بیان فرمودهاند. برای نمونه ابوهریرهس روایت میکند که رسول خدا ج فرموده است:
«هر کس به وسیلهی پاره آهنی (چاقو، شمشیر و غیره) خود را به قتل برساند، در آتش دوزخ برای همیشه به وسیلهی آن شکم خود را پاره میکند، و هر کس به وسیلهی سم خودکشی کند، در میان آتش دوزخ برای همیشه آن سم در دست او قرار دارد، و هر کس خود را از کوهی به قصد خودکشی پائین اندازد، برای همیشه در میان دوزخ فرو میافتد.» [بخاری]
و از جندب بن عبداللهس روایت شده است که رسول خدا ج فرمودهاند:
«یک نفر از امتهای پیشین زخمی برداشته بود، و در اثر آن درد بسیاری میکشید، او روزی چاقویی را برداشت و رگ دست خود را برید، و در اثر خونریزی جان سپرد. خداوند متعال فرمود: او بناحق برای مرگ شتاب کرد و من نیز بهشت را بر او حرام نمودم». [بخاری و مسلم]