۲- جهاد دفاعی
گاهی جنگ بر فرد و یا جمعیتی تحمیل می‌شود به این معنی که مورد هجوم و تجاوز حساب شده و یا غافلگیرانه‌ی دشمن قرار می‌گیرد، در اینجا تمام قوانین آسمانی و بشری به شخص یا جمعیتی که مورد هجوم واقع شده، حق می‌دهد که برای دفاع از خویش به پا خیزد و آنچه در قدرت دارد به کار برد و از هر گونه اقدامی برای حفظ موجودیّت خود فروگذار نکند. این نوع جهاد را «جهاد دفاعی» گویند. جنگ‌هایی مانند: جنگ احزاب، اُحد، موته، تبوک و حنین و بعضی دیگر از جنگ‌های اسلامی، جزء این بخش از جهاد است و جنبه‌ی دفاعی داشته است.