دخان (دودی که در آستانهی قیامت پیدا میشود)
﴿فَٱرۡتَقِبۡ يَوۡمَ تَأۡتِي ٱلسَّمَآءُ بِدُخَانٖ مُّبِينٖ١٠ يَغۡشَى ٱلنَّاسَۖ هَٰذَا عَذَابٌ أَلِيمٞ١١﴾[الدخان: ۱۰-۱۱]
***
توضیح موضوع: منظور از «دخان»، همان دود غلیظی است که در پایان جهان و در آستانهی قیامت، صفحهی آسمان را میپوشاند و نشانهی فرا رسیدن لحظات آخر دنیا و سرآغاز عذاب دردناک الهی برای ظالمان و مفسدان و بزهکاران و ستمگران است.
علماء میگویند: این دود از نشانههای قیامت است که چهل روز در زمین باقی ماند. علمای عصر کنونی ما نیز تأکید کردهاند که در پایان کار جهان، انرژی خورشید ضعیف شده و غبار اتمی یا غیر آن، مانند دودی در فضا ظاهر میشود که فضا را تاریک میکند.
حذیفة ابن اسید غفاری میگوید: رسول خدا ج در عرفه به نزد ما آمدند و در حالی که ما مشغول گفتگو دربارهی قیامت بودیم، فرمودند: «قیامت بر پا نمیشود تا آنگاه که شما ده نشانه را نبینید: طلوع خورشید را از مغرب آن، ظهور دخان، ظهور دابة الارض، ظهور یأجوج و مأجوج، نزول عیسی بن مریم، خروج دجّال، وقوع سه خَسف: خسفی در مشرق، خسفی در مغرب و خسفی در جزیرة العرب، و آتشی که از قعر سرزمین «عدن» بیرون میآید و همهی مردم را میراند و هر جا که شب بگذرانند، با آنان شب میگذراند و هر جا که در ظهر بخوابند، همراهشان میباشد.» و در حدیثی دیگر پیرامون آن دود، پیامبر ج میفرماید: «مؤمن از آن دود دچار عارضهای شبیه زکام میشود، اما کافر را چنان فرو میگیرد که در اثر آن، بدن وی باد کرده و متورّم میشود...».