فهرست موضوعی آیات قرآن

«برزخ»

﴿حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ رَبِّ ٱرۡجِعُونِ٩٩ لَعَلِّيٓ أَعۡمَلُ صَٰلِحٗا فِيمَا تَرَكۡتُۚ كَلَّآۚ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَآئِلُهَاۖ وَمِن وَرَآئِهِم بَرۡزَخٌ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ١٠٠﴾[المؤمنون: ۹۹-۱۰۰]

***

توضیح موضوع: در لغت برای واژه‌ی «برزخ» این معانی ذکر شده است: حائل و حاجز بین دو چیز. عالم بین دنیا و آخرت، از هنگام مرگ تا روز قیامت. و آنچه که میان دو چیز مخالف حائل باشد، مثل اعراف که برزخ میان دوزخ و بهشت است.

و در اصطلاح جغرافیا: برزخ، قطعه زمین باریکی است میان دو دریا که دو قطعه خشکی وسیع را به یکدیگر اتصال بدهد.

پس دانسته شد که واژه‌ی «برزخ» در اصل به معنای چیزی است که در میان دو شیء حائل می‌شود، و سپس به هر چیزی که میان دو امر قرار گیرد «برزخ» گفته شده است، و روی همین جهت به عالمی که میان دنیا و عالم آخرت قرار گرفته «برزخ» گفته می‌شود. و به عالم برزخ، «عالم قبر» و «عالم ارواح» نیز گفته می‌شود که هم مؤمنان و هم کافران مدت نامعلومی در بین دوره‌ی زندگی دنیا و دوره‌ی زندگی آخرت به سر می‌برند که برای هر انسانی (چه مؤمن و چه کافر) از نخستین لحظه فرا رسیدن مرگ و جدا شدن روح از بدن آغاز می‌گردد و تا «نفخ صور» در مرتبه‌ی اول، امتداد می‌یابد، و از نخستین لحظه‌ی پیدایش برزخ، خوشحالی مؤمنان و ناراحتی کافران آغاز می‌شود.