۱- باب: مَوَاقِيْتُ الصَّلاَةِ وَفَضلها
باب [۱]: اوقات نماز و فضیلت آنها
۳۲۵- عَنْ أَبُو مَسْعُودٍ الأَنْصَارِيُّ س: أَنَّهُ دَخَلَ عَلَى المُغِيْرَة بْن شُعْبَةَ وَقَدَ أَخَّرَ الصَّلاَةَ يَوْمًا، وَهُوَ بِالْعِرَاقِ، فَقَالَ: مَا هَذَا يَا مُغِيرَةُ أَلَيْسَ قَدْ عَلِمْتَ أَنَّ جِبْرِيلَ جنَزَلَ فَصَلَّى، فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ج، ثُمَّ صَلَّى، فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ج، ثُمَّ صَلَّى، فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ج، ثُمَّ صَلَّى، فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ج، ثُمَّ صَلَّى، فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ج، ثُمَّ قَالَ: «بِهَذَا أُمِرْتُ» [رواه البخاري: ۵۲۱].
۳۲۵- از ابو مسعود انصاریسروایت است که وی در عراق نزد مغیره بن شعبه رفت، دید که وی روزی نماز را تأخیر نمود.
گفت: ای مغیره! این چه کاری است؟ مگر خبر نداری که جبرئیل [برای تعیین اوقات نماز] آمد و نماز خواند، و پیامبر خدا جنماز خواندند، باز جبرئیل خواند، و پیامبر خدا جنماز خواندند، باز جبرئیل نماز خواند، و پیامبر خدا جنماز خواندند، باز جبرئیل نماز خواند، و پیامبر خدا جنماز خواندند، باز جبرئیل نماز خواند، و پیامبر خدا جنماز خواندند.
بعد از آن جبرئیل گفت: به اینگونه [نمازخواندن از طرف خداوند] مأمور شدهام [۱].
[۱] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه:
۱) این نزول جبرئیل÷جهت تعلیم نمازهای پنجگانه، در صبح روزی بود که در شب گذشتۀ آن واقعه معراج به وقوع پیوسته و نمازهای پنجگانه فرض شده بود.
۲) اوقات نماز توقیفی است، بنابراین ادای نماز پیش از وقت آن جواز ندارد، مگر آنکه شارع در حالات خاصی مانند سفر، و یا عرفات و مزدلفه ادای آن را پیش از وقت آن اجازه داده باشد.
۳) باید کوشید که نماز را در اول وقت آن اداء نمود، مگر آنکه از طرف شارع امر به تأخیر آن شده باشد، مانند تأخیر نماز پیشین تا سردشردن هوا، و تأخیر نماز صبح تا روشنشدن هوا، در نزد کسانی که به حدیث روایت شده در این مورد تمسک میجویند.
۴) از اینکه پیامبر خدا جاین نمازهای فرض را به امامت جبرئیل÷اداء نمودند، بعضی از علماء میگویند: نماز فرضگذار به امامت نفلگذار روا است، زیرا نمازهای پنجگانه بر جبرئیل÷فرض نبود، ولی کسانی که چنین نمازی را روا نمیدانند میگویند: چون جبرئیل÷از طرف خداوند متعال مأمور به ادای این نمازها جهت تعلیم پیامبر خدا جشده بود، لذا این نمازها بر وی نیز فرض گردیده بود، لذا نمازهای را که پیامبر خدا جبه امامت جبرئیل÷اداء نمودند، نماز فرضگذار، به امامت فرضگذار بود، نه نماز فرضگذار به امامت نفلگذار.