فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد دوم

۳۶- باب: مَنْ أَحَبَّ الدَّفْنَ فِي الأَرضِ المُقَدَّسَةِ أَو نَحْوِهَا
باب [۳۶]: کسی که دفن شدن در سرزمین مقدس را دوست داشت

۶٧۵- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س، قَالَ: «أُرْسِلَ مَلَكُ المَوْتِ إِلَى مُوسَى عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ، فَلَمَّا جَاءَهُ صَكَّهُ، فَرَجَعَ إِلَى رَبِّهِ، فَقَالَ: أَرْسَلْتَنِي إِلَى عَبْدٍ لاَ يُرِيدُ المَوْتَ، فَرَدَّ اللَّهُ عَلَيْهِ عَيْنَهُ وَقَالَ: ارْجِعْ، فَقُلْ لَهُ: يَضَعُ يَدَهُ عَلَى مَتْنِ ثَوْرٍ فَلَهُ بِكُلِّ مَا غَطَّتْ بِهِ يَدُهُ بِكُلِّ شَعْرَةٍ سَنَةٌ، قَالَ: أَيْ رَبِّ، ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: ثُمَّ المَوْتُ، قَالَ: فَالْآنَ، فَسَأَلَ اللَّهَ أَنْ يُدْنِيَهُ مِنَ الأَرْضِ المُقَدَّسَةِ رَمْيَةً بِحَجَرٍ "، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «فَلَوْ كُنْتُ ثَمَّ لَأَرَيْتُكُمْ قَبْرَهُ، إِلَى جَانِبِ الطَّرِيقِ، عِنْدَ الكَثِيبِ الأَحْمَرِ» [رواه البخاری: ۱۳۳٩].

۶٧۵- از ابو هریرهسروایت است که گفت: «ملک الموت نزد موسی÷فرستاده شد، چون نزدش آمد، [موسی÷]سیلی محکمی بر رویش زد، [و به اثر آن سیلی چشم ملک الموت کور شد، ملک الموت] نزد پروردگارش برگشته و عرض نمود که: مرا نزد بنده فرستادی که مرگ را نمی‌خواهد.

خداوند متعال چشمش را [که به اثر سیلی موسی÷کور شده بود] به او برگردانید، و برایش گفت: دوباره نزد او برو و برایش بگو تا دست خود را بر پشت گاوی بگذارد، و برایش به [شماره] هر مویی که زیر دستش واقع شده است، یکسال عمر است.

[چون برای موسی÷این خبر رسید]، گفت: پروردگارا! بعد از آن چه می‌شود؟

فرمود: بعد از آن مرگ است.

گفت: پس همین حالا باشد، و از خداوند خواست تا به اندازه یک سنگ انداز او را به سر زمین مقدس نزدیک سازد».

[راوی] می‌گوید: پیامبر خدا جفرمودند: اگر در آن سرزمین می‌بودم، قبر [موسی÷]را که در کنار راه، در نزدیک تپه سرخ رنگی است، برای شما نشان می‌دادم» [۴۴۸].

[۴۴۸] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) مراد از سرزمین مقدس که موسی÷خواسته بود تا در آنجا دفن شود، بنا به قول اکثر اهل علم (بیت المقدس) است. ۲) برای موسی÷در نزد خداوند متعال مرتبه بلندی است، زیرا با وجود آنکه چشم ملک الموت را کور کرد، مورد عتاب خداوند قرار نگرفت. ۳) مستحب است که دفن در سرزمین مقدس و در پهلوی صالحین باشد. ۴) ملائکه می‌توانند خود را به هر صورتی که خواسته باشند، درآورند. ۵) عمر قابل زیادت است، چنان‌چه پیامبر خدا جفرموده‌اند: «کسی که می‌خواهد عمرش دراز شود، صلۀ رحم را بجا بیاورد.