۶- باب: مَنْ لَمْ يَجِد مَوْضِعاً لِلسُّجُودِ مِنَ الزِّحَامِ
باب [۶]: کسی که از ازدحام زیاد، جایی را برای سجده کردن نیافته است
۵٧۴- عَنِ ابْنِ عُمَرَ ب، قَالَ: «كَانَ النَّبِيُّ جيَقْرَأُ السُّورَةَ الَّتِي فِيهَا السَّجْدَةُ فَيَسْجُدُ، وَنَسْجُدُ مَعَهُ، حَتَّى مَا يَجِدُ أَحَدُنَا مَكَانًا لِمَوْضِعِ جَبْهَتِهِ» [رواه البخاری: ۱٠٧٩].
۵٧۴- از ابن عمربروایت است که گفت: پیامبر خدا جسورۀ را که در آن سجده است برای ما تلاوت میکردند، آن حضرت جسجده میکردند، و ما هم با ایشان سجده میکردیم، تا حدی که کسی از ما جایی را برای گذاشتن پیشانی خود نمییافت [۳۱۶].
[۳۱۶] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: این تلاوت پیامبر خدا جدر خارج نماز بود، و چون در این حالت صحابهشدر اطراف پیامبر خدا جنزدیک یکدیگر نشسته بودند، از این جهت جایی را برای گذاشتن پیشانی خود نمییافتند، و حتی بعضی از آنها بر بالای کمر یکدیگر سجده میکردند، و دلیل آن حدیث مسلم به روایت ابن عمر است که میگوید: «گاهی میشد که پیامبر خدا جقرآن میخواندند، و چون به آیت سجده میرسیدند، سجده میکردند، تا اینکه در نزدشان تا آن حد ازدحام کردیم که کسی جای برای سجده کردن نمییافت، و این در غیر نماز بود».