فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد دوم

۲۵- باب: الصَّلاَةِ بَعدَ الجُمُعَةِ وَقَبلَهَا
باب [۲۵]: نماز خواندن بعد از نماز جمعه و پیش از آن

۵۲۳- عَنْ ابْنِ عُمَرَ س: «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ جكَانَ يُصَلِّي قَبْلَ الظُّهْرِ رَكْعَتَيْنِ، وَبَعْدَهَا رَكْعَتَيْنِ، وَبَعْدَ المَغْرِبِ رَكْعَتَيْنِ فِي بَيْتِهِ، وَبَعْدَ العِشَاءِ رَكْعَتَيْنِ، وَكَانَ لاَ يُصَلِّي بَعْدَ الجُمُعَةِ حَتَّى يَنْصَرِفَ، فَيُصَلِّي رَكْعَتَيْنِ» [رواه البخاری: ٩۳٧].

۵۲۳- از ابن عمربروایت است که [گفت]: پیامبر خدا جپیش از نماز پیشین دو رکعت، و بعد از آن دو رکعت، و بعد از نماز شام در خانه خود دو رکعت، و بعد از نماز خفتن دو رکعت نماز می‌خواندند، و بعد از نماز جمعه تا وقتی که بر نمی‌گشتند نماز نمی‌خواندند، [و بعد از برگشتن به خانه]، دو رکعت نماز می‌خواندند [۲۵٧].

[۲۵٧] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: در عدد رکعاتی که خواندن آن‌ها بعد از نماز جمعه سنت است، به اساس احادیث مختلفی که در زمینه آمده است بین علماء اختلاف نظر وجود دارد: أ) بعضی از علماء با استدلال به این حدیث می‌گویند: سنت است که بعد از نماز جمعه تنها دو رکعت نماز خوانده شود. ب) امام ابو یوسف/می‌گوید: سنت شش رکعت است، اول چهار رکعت و بعد از آن دو رکعت. ج) و امام ابو حنیفه/خواندن چهار رکعت را سنت می‌داند، و چون همه این اقوال مستند به احادیث است، و معنی از زیادت نیامده است، عمل به قول امام ابو یوسف/نظر به طلب زیادت خیر بهتر به نظر می‌رسد، و الله تعالی أعلم.