۸٧- باب: مَا يُتَخَيَّرُ مِنَ الدُّعَاءِ بَعْدَ التَّشَهُّدِ
باب [۴٠]: دعائی که خواندنش بعد از تشهد اختیاری است
۴٧۵- حديث ابن مَسْعودٍ سفِي التَّشَهُد تقدم قريباً، وقال في هذه الرواية بعد قوله: (وَأَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، ثُمَّ يَتَخَيَّرُ مِنَ الدُّعَاءِ أَعْجَبَهُ إِلَيْهِ، فَيَدْعُو) [رواه البخاری: ۸۳۵].
۴٧۵- حدیث ابن مسعودسدر مورد تشهد پیشتر گذشت، در این روایت چنین آمده است که بعد از: «(وَأَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ)» [فرمودند]: «بعد از [گفتن این کلمه] شخص مختار است هر دعائی را که میخواهد بخواند» [۱٩۳].
[۱٩۳] از احکام و مسائل متعلق به دو حدیث اخیر آنکه: در نزد امام شافعی و امام مالک رحمهما الله روا است که شخص هر دعائی را که میخواهد در نماز خود بخواند، و هر چیزی را که از امور دنیا و آخرت میخواهد از خداوند مسئلت نماید، در یکی از روایات آمده است که ابن عمربگفت: من در نماز خود، حتی به جو خر، و نمک خانه خود دعا میکنم، بنابراین روا است که شخص بگوید: (خدایا! برایم زن زیبا، پول بسیار، و خانه کلانی عطا فرما) و امثال اینها، ولی در نزد احناف جز به الفاظ مأثورۀ نبی کریم جو یا به الفاظی که شبیه الفاظ قرآن کریم باشد، دعا کردن جواز ندارد، و دلیلشان این قول پیامبر خدا جاست که فرمودهاند: «در نماز ما هیچ سخنی [که شبیه سخن] مردمان باشد، مناسب نیست، زیرا نماز عبارت از : تسبیح و تکبیر و قراءت قرآن است».