فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد دوم

فهرست کتاب

٧۸- باب: السُّجُودِ عَلَى سَبْعَةِ أَعْظُمٍ
باب [۳۱]: سجده کردن بر هفت استخوان

٧۸- باب: السُّجُودِ عَلَى سَبْعَةِ أَعْظُمٍ
باب [۳۱]: سجده کردن بر هفت استخوان

۴۶۴- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب، قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ج: «أُمِرْتُ أَنْ أَسْجُدَ عَلَى سَبْعَةِ أَعْظُمٍ عَلَى الجَبْهَةِ، وَأَشَارَ بِيَدِهِ عَلَى أَنْفِهِ وَاليَدَيْنِ وَالرُّكْبَتَيْنِ، وَأَطْرَافِ القَدَمَيْنِ وَلاَ نَكْفِتَ الثِّيَابَ وَالشَّعَرَ» [رواه البخاری: ۸۱۲].

۴۶۴- از ابن عباسبدر یکی از روایات آمده است که گفت: پیامبر خدا جفرمودند:

«امر شده‌ام که بر هفت استخوان سجده نمایم، بر پشیانی، - و با دست خود به بینی خود اشاره نمودند – و دو دست، و دو زانو، و سر انگشتان دو پا، ولی نباید لباس‌ها و یا موی سر خود را [از ترس اینکه مبادا خاک آلود شود] جمع نموده و به هم بپیچیم» [۱٧۳].

[۱٧۳] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) این اشاره نمودن پیامبر خدا جبه سوی بینی خود، برای فهماندن این امر بود که در مورد سجده کردن، بینی و پشانی یک عضو شمرده می‌شود، و به این اساس هفت اسخوانی که پیامبر خدا جبه سجده کردن بر آن‌ها مامور شده بودند عبارت بود از: ۱- پیشانی و بینی، ۲و ۳- دو دست، ۴ و ۵- دو زانو، ۶ و ٧- انگشتان دو پا. ۲) سجده باید با این هفت عضو صورت پذیرد، و اگر کسی بدون عذر با بعضی از این اعضای هفتگانه سجده کند، سجده‌اش صحت پیدا نکرده و در نتیجه نمازش فاسد می‌شود.