شرح اصول سه گانه اسلام شیخ محمد بن عبدالوهاب

فهرست کتاب

قول امام شافعی:

قول امام شافعی:

«هَذِهِ السُّورَةُ لَو مَا أَنْزَلَ اللهُ حُجَّةً عَلَى خَلْقِهِ إلاَّ هِيَ لَكَفَتْهُمْ» «اگر الله متعال جز این سوره هیچ برهان دیگرى بر مخلوقاتش فرود نمى‌آورد همین سوره براى آنان کافى بود».

* منبع این عبارت را با چنین متنی در کتاب‌های امام شافعی  / نیافتم اما این قول مشهور از وی با الفاظ مشابه و متقارب نقل شده است طوری که امام نووی  / در کتاب المجموع از امام شافعی  / نقل نموده است که گفت: «مردم در غفلت از این سوره قرار دارند ﴿وَٱلۡعَصۡرِ١ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَفِي خُسۡرٍ٢[العصر: ١-٢]».

* شیخ الاسلام ابن تیمیه  / می‌گوید: «از امام شافعی  س روایت شده است که گفت: اگر تمامی مردم فقط درباره سورۀ عصر بیاندیشند، برایشان کافی است».

* و ابن کثیر  / در تفسیر خویش چنین می‌گوید: «شافعی  / گفت: اگر مردم به این سوره بیاندیشند و تدبر کنند برای آن‌ها کافی است».

* و ابن قیم  / در کتاب مفتاح دار السعاده می‌گوید: «شافعی  س گفت: اگر تمام مردم به این سوره بیاندیشند برایشان کافی است».

* ابن قیم  / می‌گوید: «و بیان اینکه این مراتب چهارتا هستند و با کامل‌نمودن آن‌ها برای شخص، آخرین درجۀ کمال نصیب می‌شود، این است: اول: شناخت حق، دوم: عمل به حق، سوم: آموختن آن برای کسی که آن را درست نمی‌داند، چهارم: صبر بر آموزش دادن آن به دیگران، عمل به آن و فراگیری آن. پس الله متعال این مراتب چهارگانه را در این سوره ذکر نموده است.

* و این سوره برای مسلمان راه و روش نجات از زیان و خسران را بیان نموده است؛ پس کسی که به این اسباب نجات چنگ زَنَد نجات می‌یابد، و کسی که آن را ترک کند هلاک و زیانکار خواهد شد. پس این سوره حجت و گواه و کفایت‌کننده است.

* عظمتی را که این سوره دربر دارد می‌توان از فهم یاران پیامبر  ج برداشت نمود. ایشان این سوره را همیشه در مجالس‌شان تلاوت می‌کردند و به همدیگر تذکر می‌دادند طوری که در معجم طبرانی و صحیح ابن حبان و شعب الایمان امام بیهقی از حماد بن سلمه و او از ثابت بنانی و او از ابومدینه دارمی  س که با او دوست بود نقل نموده که می‌گفت: «هرگاه دو نفر از یاران پیامبر  ج با یکدیگر روبرو می‌شدند تا سوره عصر را برای هم نمی‌خواندند، از هم جدا نمی‌شدند. سپس بر یکدیگر سلام می‌گفتند». و این حدیث را آلبانی  / صحیح خوانده است.