شرح اصول سه گانه اسلام شیخ محمد بن عبدالوهاب

٣- امید

* معنای امید:

- امید ضد نااُمیدی است، و امید طمع‌کردن قلب برای به دست‌آوردن منفعت است.

* الله متعال می‌فرماید: ﴿وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ إِنَّ رَحۡمَتَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ٥٦﴾[الأعراف: ٥٦] «و او را با بیم و امید بخوانید، همانا رحمت الله به نیکوکاران نزدیک است».

* و دربارۀ دوستان و اولیای متقی و پرهیزگار خود می‌فرماید: ﴿تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمۡ عَنِ ٱلۡمَضَاجِعِ يَدۡعُونَ رَبَّهُمۡ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ١٦﴾[السجدة: ١٦] «پهلو‌هایشان از بسترها (در دل شب) دور می‌شود، پروردگار‌شان را با بیم و امید می‌خوانند، و از آنچه به آن‌ها روزی داده‌ایم انفاق می‌کنند».

* اقسام امید:

* امید دو نوع است:

- نوع اول: امیدی که عبادت است

- نوع دوم: امیدی که برای نفع‌بردن از اسباب است.

* امیدی که عبادت است جایز نیست برای غیر الله متعال انجام شود، و کسی که آن را برای غیر الله  ﻷ انجام بدهد پس او مشرک است، چون این‌گونه امید معانی عبادت را دربر دارد از قبیل فروتنی، خضوع و عاجزی، محبت، منقادبودن و باورداشتن به نفع و ضرر، و سپردن امر به معبود، و وابستگی قلبی و تقرب و نزدیکی به معبود.

- تمام این‌ها عبادت‌های عظیمی هستند که از مقتضیات و ملزومات عبادتِ امید هستند. پس کسی که آن‌ها را برای غیر الله متعال انجام دهد مشرک و کافر است.

- از مثال‌های امید شرکی: امید مشرکان به معبودان‌شان آنگاه که آن‌ها را به جز الله مورد عبادت قرار می‌دهند. گویا آن‌ها در نزد الله متعال برایشان شفاعت می‌کنند! یا اینکه آن‌ها را به الله متعال نزدیک می‌سازند! و امید برخی از عبادت‌کنندگانِ اولیاء و قبرها که امید دارند اولیاء و قبرها آن‌ها را از مشکلات نجات می‌دهند و بلا و مصایب را نیز از آن‌ها دفع می‌کنند و برایشان جلب منفعت می‌کنند! و دیگر اموری که جز الله متعال کسی بر آن قادر نیست.