درجات کفار و احکام تعامل با آنها:
* الله متعال در قرآن کریم کفار را به سه دسته تقسیم نموده است: دسته اول پدر و مادر کافر، دسته دوم کسانی که بر ضد مسلمانان نجنگیدند و کسی را علیه مؤمنان کمک نکردند، دسته سوم جنگجویان کافر و همکاران آنها که در جنگ و تجاوز علیه مؤمنان همکاری کرده‌اند. الله متعال برای هر دسته و گروه سه‌گانه، حکم خاصی بیان می‌فرماید.
* الله متعال درباره پدر و مادر کافر و همچنین خویشاوندانی که از گروه سومی (جنگجویان و همکاران آنها) نیستند، امر نموده تا با ایشان احسان صورت گیرد. الله متعال می‌فرماید: ﴿وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنٖ وَفِصَٰلُهُۥ فِي عَامَيۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيۡكَ إِلَيَّ ٱلۡمَصِيرُ١٤ وَإِن جَٰهَدَاكَ عَلَىٰٓ أَن تُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَاۖ وَصَاحِبۡهُمَا فِي ٱلدُّنۡيَا مَعۡرُوفٗاۖ وَٱتَّبِعۡ سَبِيلَ مَنۡ أَنَابَ إِلَيَّۚ ثُمَّ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ١٥﴾[لقمان: ١٤-١٥] «و به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش او را با ناتوانی روی ناتوانی حمل کرد، و از شیر بازگرفتنش در دو سال است، (آری، سفارش کردیم) که برای من و برای پدر و مادرت شکر به جای آور که بازگشت (همه شما) به سوی من است. * و اگر آن دو (مشرک باشند و) تلاش کنند که تو چیزی را که به آن علم نداری شریک من قرار دهی، پس از آنان اطاعت نکن، و در دنیا با آنان به شایستگی رفتار کن، و از راه کسی پیروی کن که (توبه‌کنان) به سوی من باز آمده است، سپس بازگشت (همه) شما به سوی من است، آنگاه شما را از آنچه انجام می‌دادید؛ آگاه می‌کنم».
* اما درباره گروه دوم چنین می‌فرماید: ﴿لَّا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَلَمۡ يُخۡرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ٨﴾[الممتحنة: ٨] «الله شما را از نیکی‌کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در (امر) دین با شما نجنگیده‌اند و شما را از دیارتان بیرون نکرده‌اند، نهی نمی‌کند، بی‌گمان الله عدالت پیشگان را دوست دارد».
* و اما الله متعال راجع به گروه سوم چنین ارشاد می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ قَٰتَلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَأَخۡرَجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِكُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ وَمَن يَتَوَلَّهُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ٩﴾[الممتحنة: ٩].
«تنها شما را از دوستی با کسانی نهی می‌کند که در (امر) دین با شما جنگیده‌اند و شما را از دیارتان بیرون کرده‌اند، و بر بیرون‌راندن شما (دیگران را) کمک (و پشتیبانی) کرده‌اند، و هرکس با آنها (رابطه) دوستی بگیرد، پس آنان ستمکاران هستند».
- ﴿وَمَن يَتَوَلَّهُمۡ﴾یعنی آنها را به دوستی می‌گیرند چنانکه منافقان چنین می‌کنند.
ابن جریر طبری / می‌گوید: الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ﴾[الممتحنة: ٩] ای مؤمنان! الله شما را از دوستی با ﴿عَنِ ٱلَّذِينَ قَٰتَلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ﴾[الممتحنة: ٩] کافران مکه که شما را از دیارتان بیرون کرده‌اند، و بر بیرون‌راندن شما (دیگران را) کمک (و پشتیبانی) کرده‌اند نهی می‌کند. ﴿وَأَخۡرَجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِكُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ﴾[الممتحنة: ٩] و می‌افزاید: و کمک کردند کسانی را که شما را از سرزمین‌تان (مکه مکرمه) بیرون راندند، که آنها را به دوستی بگیرید، پس برای آنها دوستان و یاوران باشید ﴿وَمَن يَتَوَلَّهُمۡ﴾[الممتحنة: ٩] ابن جریر / می‌گوید: و کسی از شما یا غیر از شما که آنها را به دوستی می‌گیرند ﴿فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ٩﴾[الممتحنة: ٩]؛ آنها کسانی هستند که به دوستى نگرفتند کسانی را که برایشان جایز است به دوستی بگیرند بلکه کسانی دیگر را به دوستى گرفتند، و این دوستی و یاری خود را در جای نامناسب به‌کار بردند، و در این امر مخالفت پروردگار را نمودند.