بابهای احسان
بابهای احسان بسیار هستند، طوری که در صحیح مسلم از شَدّاد بن اَوس بن ثابت ب روایت است که پیامبر ج فرمود: «إنَّ اللهَ كَتَبَ الإِحْسانَ على كلِّ شَيءٍ، فإذا قَتَلْتُمْ فَأَحْسِنُوا الْقِتْلَةَ، وَإذَا ذَبَحْتُمْ فَأَحْسِنُوا الذِّبْحَةَ، ولْيُحِدَّ أَحَدُكُمْ شَفْرَتَهُ ولْيُرحْ ذَبيحَتَهُ»[١٧٤] «یقینا الله احسان و نیکی را بر هر چیز واجب نموده است، پس چون کشتید، نیکو بکشید و چون حیوانی را ذبح نمودید، نیکو ذبح کنید، باید که یکی از شما تیغ خود را تیز کند و ذبیحۀ خود را راحت نماید».
احسان و نیکی در هرچیز واجب است، احسان در هرچیز مطابق وضعیت و شرایط همان چیز صورت میگیرد، پیامبر ج در اینجا احسان در ذبحکردن را بیان فرمودهاند، پس کسی که از روش او تخلف کرد و تیغ خود را تیز نکرده و ذبیحۀ خود را راحت نکرد در ذبح کردنش محسن و نیکوکار نیست.
و این چیزی است که اهمیت فهم و دانایی در دین را بیان میکند که به وسیلۀ آن جویندۀ احسان، راه و روش پیامبر ج در عبادات و معاملات را میشناسد، همچنین روش او ج را در سایر امور همچون: وضوگرفتن، نمازخواندن، صدقهدادن، روزهگرفتن، حجکردن، جهادکردن، نوشیدن، خوابیدن، ازدواجکردن، همبسترشدن، نیکی و صلۀ رحم، برخورد با مردم، با تفاوتهای صنفیشان، میشناسد.
و مؤمن در هیچ حالتی از حالات زندگی خود قرار ندارد مگر اینکه به بعضی از ویژگیهای احسان مرتبط است که آن را الله متعال دوست میدارد حتی در خوردن، نوشیدن، خوابیدن، همبسترشدن، شوخیکردن، خرید و فروش، و همچنین در همه امورش.
[١٧٤]- صحيح مسلم: ١٩٥٥.