اهداف فرستادن پیامبران
شیخ / می‌گوید: «الله متعال همه پیامبران را مبعوث کرده تا برای مردم مژده‌دهنده و بیم‌دهنده باشند».
به دلیل این فرموده الله متعال: ﴿رُّسُلٗا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى ٱللَّهِ حُجَّةُۢ بَعۡدَ ٱلرُّسُلِۚ﴾[النساء: ١٦٥] «پیامبرانی که بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده بودند، تا بعد از (آمدن) این پیامبران برای مردم بر الله حجتی نباشد».
* از این آیه برمی‌آید که حکمت از فرستادن پیامبران سه چیز است که در این فرمودۀ الله متعال جمع شده‌اند: ﴿رُّسُلٗا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى ٱللَّهِ حُجَّةُۢ بَعۡدَ ٱلرُّسُلِۚ﴾[النساء: ١٦٥] «پیامبرانی که بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده بودند، تا بعد از (آمدن) این پیامبران برای مردم بر الله حجتی نباشد».
و در این فرمودۀ او تعالی: ﴿كَانَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَبَعَثَ ٱللَّهُ ٱلنَّبِيِّۧنَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ﴾ [البقرة: ٢١٣] «(در آغاز) مردم یک امت بودند، آنگاه الله پیامبران را مژده‌دهنده و بیم‌دهنده برانگیخت و با آنان کتاب (آسمانی) را به حق نازل کرد».
* و از آن خلاصه می‌شود که فرستادن پیامبران به سه هدف بوده است:
- هدف اول: برپایی حجت بر بندگان با بعثت پیامبران و فرو فرستادن کتاب‌ها.
- هدف دوم: مژده به کسی که الله و رسولش را اطاعت می‌کند.
- هدف سوم: هشدار به گنهکاران.
* این اهداف گاهی برخی با برخی دیگر با هم یکجا ذکر می‌شوند، و گاهی برخی از آن‌ها انفرادی ذکر می‌شوند، و هر هدفی که به تنهایی ذکر شود بر دیگری دلالت دارد.
- پس برپایی حجت، بشارت و هشدار را دربر می‌گیرد.
- و بشارت اگر به تنهایی ذکر شود، و کسی اگر شروط آن را محقق ننماید زیانکار است، و در این شیوه حجت و هشدار می‌باشد.
- همچنین هشدار؛ اگر کسی از آنچه هشدار داده شده اجتناب و خودداری کند، از عذاب آنچه بیم داده شده در امان خواهد بود، و در این حجت و بشارت است.
* از این‌رو شاید برخی از اهداف در بعضی جاها به تنهایی ذکر شود که دیگر اهداف وجود ندارد.
* و دانستن این امر مشکلِ احتمالیِ وجودِ اختلاف در وصف حصرِ برخی از آیات را از ذهن طالب دور می‌سازد، طوری که در این فرمودۀ الله متعال است: ﴿وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ﴾ [الأنعام: ٤٨] «و ما پیامبران را جز بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده نمی‌فرستیم». در دو موضع، اما اقامه حجت لفظا ذکر نشده است زیرا معنای وعده با بشارت و معنای تهدید با هشدار همراه و جدانشدنی است.
* و فرمودۀ او تعالی: ﴿إِنَّمَآ أَنتَ نَذِيرٞۚ﴾ [هود: ١٢] «تو جز هشدار دهنده‌ای نیستی». و این فرمودۀ او تعالی: ﴿إِن يُوحَىٰٓ إِلَيَّ إِلَّآ أَنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ٧٠﴾[ص: ٧٠] «به من وحی نمی‌شود مگر این که من هشداردهندۀ آشکار هستم».
* همچنین شهادت هر پیامبر بر امتش بر این سه چیز استوار است، طوری که در این فرمودۀ الله متعال ذکر شده است: ﴿فَكَيۡفَ إِذَا جِئۡنَا مِن كُلِّ أُمَّةِۢ بِشَهِيدٖ وَجِئۡنَا بِكَ عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ شَهِيدٗا٤١﴾[النساء: ٤١] «پس چگونه است (حال‌شان) آنگاه که از هر امتی گواهی آوریم، و تو را بر اینان گواه آوریم؟!» و این فرمودۀ باری‌تعالی: ﴿إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ شَٰهِدٗا وَمُبَشِّرٗا وَنَذِيرٗا٤٥ وَدَاعِيًا إِلَى ٱللَّهِ بِإِذۡنِهِۦ وَسِرَاجٗا مُّنِيرٗا٤٦﴾[الأحزاب: ٤٥-٤٦] «ای پیامبر! ما تو را گواه، و بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده فرستادیم * و دعوت‌کننده به سوی الله به فرمان او، و چراغی روشنی‌بخش قرار دادیم».
* پس دعوت پیامبران دربرگیرندۀ اوامر و نواهی، و آنچه از بشارت‌ها و هشدارها که با آن مرتبط است می‌باشد، و البته ابلاغ و دعوت پیامبران همان اقامۀ حجت بر کسانی است که به سوی‌شان فرستاده شده‌اند، و شهادت پیامبران بر آن‌ها در روز قیامت از لوازم و موجبات اقامه حجت است، زیرا پیامبران در چیزی بر آنان شهادت می‌دهند که آن را در پاسخ دعوت‌شان از آن‌ها دریافت کرده‌اند.