شرح اصول سه گانه اسلام شیخ محمد بن عبدالوهاب

فهرست کتاب

بعثت پیامبر عموما به سوی ثقلین است

بعثت پیامبر عموما به سوی ثقلین است

شیخ الاسلام محمد بن عبدالوهاب فرموده است: «الله تعالى ایشان را به سوى همه انسان‌ها و جن‌ها فرستاده و اطاعت ایشان را بر همگان فرض گردانیده است. دلیلش این ارشاد الهی است: ﴿قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡ جَمِيعًا [الأعراف: ١٥٨] «بگو اى مردم به درستی که من فرستادۀ الله به سوى همه شما هستم»».

* عمومی‌بودن بعثت پیامبر  ج به سوی همه انسان‌ها و جن‌ها، اصلی از امور ضروری و مبرم دین اسلام است و دلایل در مورد آن به کثرت وجود دارد از جمله:

- این فرمودۀ الله متعال: ﴿قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡ جَمِيعًا [الأعراف: ١٥٨] «بگو: ای مردم! من فرستادۀ الله به سوی همۀ شما هستم».

- و این فرمودۀ او تعالی: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ٢٨[سبأ: ٢٨] «و (ای پیامبر!) ما تو را برای همه مردم؛ جز بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده نفرستادیم، و اما بیشتر مردم نمی‌دانند».

- و این فرمودۀ الله تعالی: ﴿وَقُل لِّلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡأُمِّيِّ‍ۧنَ ءَأَسۡلَمۡتُمۡۚ فَإِنۡ أَسۡلَمُواْ فَقَدِ ٱهۡتَدَواْۖ وَّإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُۗ[آل عمران: ٢٠] «و به اهل کتاب (یهود و نصاری) و ناخوانان (مشرکان عرب) بگو: آیا شما هم تسلیم شده‌اید؟ پس اگر تسلیم شوند، قطعاً هدایت یافته‌اند. و اگر رویگردان شدند و (سرپیچی کردند) پس (نگران مباش زیرا) بر تو فقط رساندن (پیام الله) است».

- و این فرمودۀ الله  : ﴿وَإِذۡ صَرَفۡنَآ إِلَيۡكَ نَفَرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوٓاْ أَنصِتُواْۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوۡاْ إِلَىٰ قَوۡمِهِم مُّنذِرِينَ٢٩ [الأحقاف: ٢٩] «و (به یاد آور، ای پیامبر) هنگامی که گروهی از جن را به سوی تو متوجه ساختیم که قرآن را بشنوند پس چون نزد او (پیامبر) حضور یافتند، (به یکدیگر) گفتند: خاموش باشید آنگاه چون (تلاوت قرآن) به پایان رسید، (همچون) بیم دهندگانی به سوی قوم خود بازگشتند».

- (و در صحیحین از جابر بن عبدالله  ب روایت است که پیامبر  ج فرمود: «أُعْطِيتُ خَمْسًا لَمْ يُعْطَهُنَّ أَحَدٌ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ قَبْلِي: نُصِرْتُ بِالرُّعْبِ مَسِيرَةَ شَهْرٍ، وَجُعِلَتْ لِيَ الْأَرْضُ كُلُّهَا مَسْجِدًا وَطَهُورًا، فَأَيُّمَا رَجُلٍ مِنْ أُمَّتِي أَدْرَكَتْهُ الصَّلَاةُ فَلْيُصَلِّ، وَأُحِلَّتْ لي الغنائم، وَلَمْ تَحِلَّ لِأَحَدٍ قَبْلِي، وَأُعْطِيتُ الشَّفَاعَةَ، وَكَانَ النَّبِيُّ يُبْعَثُ إِلَى قَوْمِهِ خَاصَّةً، وَبُعِثْتُ إِلَى الناس عامة»[٢٥٥] «پنج ویژگی به من عطا شده است که پیش از من، هیچ پیامبری از آن‌ها برخوردار نشد:

١- الله با قراردادن ترس در دل دشمنانم که به فاصلۀ یک ماه از من دور هستند، مرا یارى داده است.

٢- زمین براى من (و امتم) مسجد و پاک قرار داده شده است. پس هر فردی از امتم‌، وقت نمازش رسید، نماز بخواند.

٣- غنایم جنگی برایم حلال شد که برای هیچ کس قبل از من حلال نبود.

٤- شفاعت (عظمی) به من داده شده است.

٥- قبلاً هر پیامبرى تنها به سوى قوم خود فرستاده می‌‌شد، درحالى که من به سوى تمام مردم فرستاده شده‌ام».

- و همچنین در صحیحین از ابوهریره  س روایت شده است که پیامبر  ج فرمود: «فُضِّلْتُ عَلَى الْأَنْبِيَاءِ بِسِتٍّ أُعْطِيتُ جَوَامِعَ الْكَلِمِ وَنُصِرْتُ بِالرُّعْبِ وَأُحِلَّتْ لِيَ الْغَنَائِمُ وَجُعِلَتْ لِيَ الْأَرْضُ مَسْجِدًا وَطَهُورًا وَأُرْسِلْتُ إِلَى الْخَلْقِ كَافَّةً وَخُتِمَ بِيَ النَّبِيُّونَ»[٢٥٦]. «در شش چیز بر سایر انبیا برتری داده شدم. کلمات مختصر و پرمعنا با تعبیر کوتاه به من عنایت شده است و با ترسیدن دشمنان از من یاری شدم. غنایم جنگی برایم حلال شد. زمین برایم پاک و مسجد قرار داده شد، و به سوی همه مردم فرستاده شدم و سلسلۀ پیامبران با من به پایان رسید».

- و در مسند امام احمد و صحیح مسلم و ... از ابوهریره  س روایت شده است که پیامبر  ج فرمود: «وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَا يَسْمَعُ بِي أَحَدٌ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ يَهُودِيٌّ وَلَا نَصْرَانِيٌّ ثُمَّ يَمُوتُ وَلَمْ يُؤْمِنْ بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ إِلَّا كَانَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ»[٢٥٧] «قسم به ذاتی که جان من در دست او است هر فردی از این امت خواه یهودی باشد یا نصرانی، سخن من را بشنود سپس به آنچه فرستاده شده‌ام ایمان نیاورد، از اهل آتش است».

در تفسیر این فرمودۀ باری‌تعالی: ﴿وَقُل لِّلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡأُمِّيِّ‍ۧنَ ءَأَسۡلَمۡتُمۡۚ فَإِنۡ أَسۡلَمُواْ فَقَدِ ٱهۡتَدَواْۖ وَّإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُۗ [آل عمران: ٢٠] «و به اهل کتاب (یهود و نصاری) و ناخوانان (مشرکان عرب) بگو: آیا شما هم تسلیم شده‌اید؟ پس اگر تسلیم شوند، قطعاً هدایت یافته‌اند. و اگر رویگردان شدند و (سرپیچی کردند) پس (نگران مباش زیرا) بر تو فقط رساندن (پیام الله) است». ابن کثیر  / گفته است: «و این آیه و امثال آن از صریح‌ترین دلایل بر عام‌بودن بعثت پیامبر  ج به سوی همه انسان‌ها و جنیان است، طوری که این امر از امور ضروری و مبرم دین می‌باشد، و چنان که آیات و احادیث متعددی بر آن دلالت دارد».

* سپس دلایلی را درباره عام‌بودن رسالت پیامبر  ج یادآور شد که به برخی از آن‌ها پیشتر اشاره شد.

* و این اصل را هرکسی انکار کند کافر است زیرا وی چیزی را که از امور ضروری و مبرم دین است انکار کرده، و چیزی را که الله متعال و رسولش از آن خبر داده‌اند تکذیب نموده است.

[٢٥٥]- صحيح بخاری: ٣٣٥ و ٤٣٨ و صحيح مسلم: ٥٢١.

[٢٥٦]- صحيح مسلم: ٥٢٣.

[٢٥٧]- صحيح مسلم: ١٥٣.

* مخالفان این اصل بر دو نوع هستند: