شرح اصول سه گانه اسلام شیخ محمد بن عبدالوهاب

اقسام نذر

* نذر دارای تقسیمات متعددی با تعبیرات مختلف است، مثلا به اعتبار حقیقت آن، به نذر عبادت و نذر الزامی که خالی از معنی عبادت است تقسیم می‌شود و همین موضوع مورد بحث ما خواهد بود:

- قسم اول: نذر عبادت؛ و آن نذری است که معانی عبادت را حمل می‌کند، که به قصد تقرب‌جستن به هنگام حاجت یا شکرگزاری انجام می‌شود. و این عبادتی است که اگر کسی آن را برای غیر الله متعال انجام بدهد مشرک شده و مرتکب شرک اکبر می‌شود، شرکی که بنده را از اسلام خارج می‌کند؛ پناه بر الله.

از جمله نذر شرکی، کاری است که مشرکان انجام می‌دهند، از قبیل تقدیم‌نمودن قربانی و نذرها. طوری که آن‌ها یک چیز بی‌ارزش را هنگام درخواست حاجت برای قبر ولی نذر می‌کنند یا برای شکرگزاری از او، آن را نذر می‌کنند که این عمل شرک اکبر است. پناه بر الله؛ هرچند در آن لفظ نذر نباشد، زیرا همان حالت مورد اعتبار است.

- قسم دوم: نذری است که مراد از آن ملزم‌نمودن است بدون اینکه در آن معانی عبادت وجود داشته باشد. مانند اینکه مردی به فرزندش بگوید: اگر نزدم نیامدی سخن‌گفتن با تو بر من حرام است، یا اینکه برای ابد با تو سخن نمی‌گویم، یا تو را صد ضربه شلاق می‌زنم، و امثال آن، پس این‌ها نیز نذر نامیده می‌شوند زیرا شخص خود را به آن ملزم ساخته است، اما معانی عبادت در آن نیست.

- اما اگر بگوید: به نام فلان ولی نذر کردم که با تو سخن نگویم، پس این عبادت است زیرا به این‌گونه نذرکردن قصد و نیت تقرب‌جستن برای آن ولی را دارد؛ از این‌رو مشرک می‌شود؛ پناه بر الله.