خانۀ ارقم
خانۀ ارقم بنابیالارقم پایین کوه صفا واقع شده بود، و از دیدرس و مجالس و محافل طاغیان مکه دور بود. پیامبر اکرم جاین خانه را درنظر گرفتند تا مسلمانان را مخفیانه در آنجا نزد خود گردآورند، و در آنجا به تلاوت آیات و تزکیۀ مسلمانان و تعلیم کتاب و حکمت بپردازند، و مسلمانان عبادات و اعمال مذهبی خودشان را در آنجا به جا بیاورند، و در کمال امنیت و سلامت، تعالیم الهی و آسمانی را دریافت کنند، و در این خانه همۀ کسانی که اسلام میآورند داخل شوند، اما طاغیان سلطهگر و انتقامجوی مکه از وجود چنین مکانی باخبر نشوند.
از جمله مسائلی که هیچ شک و تردیدی در آن نبود، این بود که اگر رسول خدا جبطور علنی با مسلمانان جمعیتی را تشکیل میدادند، مشرکان مکه با تمامی آن قساوت و بیرحمی که داشتند با آنان رویاروی میشدند و نمیگذاشتند پیامبراکرم جبه کار تزکیۀ نفوس مسلمانان و تعلیم کتاب و حکمت به آنان بپردازند، و چه بسا منجر به برخورد شدید طرفین میشد. حتی موردی اینچنین عملا اتفاق افتاد، چنانکه ابن اسحاق آورده است. اصحاب رسول خدا جدر بعضی درههای گوشه و کنار مکه مخفیانه نماز میگزاردند، عدهای از کفار قریش آنان را دیدند، به آنان ناسزا گفتند و با آنان درگیر شدند. سعدبن ابیوقّاص مردی را ضربت زد و خون او جاری شد، و این نخستین خونی بود که در اسلام ریخته شد [۱۸۶].
معلوم است که اگر این برخوردها متعدد و طولانی میشد، منجر به هلاکت مسلمانان و از میان رفتن همۀ آنان میگردید. بنابراین، مخفیانه و سری عمل کردن، بسیار حکیمانه مینمود. از این رو، عموم یاران پیامبراکرم جاسلام و عبادات و اجتماعاتشان را مخفی میکردند، اما شخص رسول الله جدرمیان انبوه مشرکان آشکارا به دعوت اسلام و عبادت خدا میپرداختند، و هیچ چیز نمیتوانست آن حضرت را از این کار بازدارد، در عین حال، به منظور رعایت حال یارانشان، و مصلحت مسلمین، مخفیانه نزد مسلمانان میآمدند.
[۱۸۶] سیرةابنهشام، ج ۱، ص ۲۶۳.