مراحل دعوت و جهاد در عهد مَدَنی
دوران اقامت پیامبر اکرم در مدینۀ منوره و مراحل دعوت و جهاد آن حضرت را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد:
مرحلۀ اول، مرحلۀ بنیانگذاری جامعۀ اسلامی و تثبیت دعوت اسلامی است. در این مرحله، در داخل، آشوب‌ها و فتنه‌ها برخاست، و از خارج، دشمنان حمله کردند، تا مسلمانان را قلع و قمع کنند، و دعوت اسلام را ریشه‌کن سازند. این مرحله به دنبال پیروزی‌های پیاپی، و تسلط مسلمانان بر اوضاع، با قرارداد صلح حدیبیه در ذیقعدۀ سال ششم هجرت پایان می‌یابد.
مرحلۀ دوم، مرحلۀ صلح با دشمن بزرگ، و فراغت برای دعوت فرمانروایان جهان بسوی اسلام، و پایان بخشیدن به توطئه‌چینی‌ها. این مرحله با فتح مکّه مکرمه در ماه رمضان سال ششم هجرت پایان می‌یابد.
مرحلۀ سوم، مرحلۀ پذیرش هیأت‌های اعزامی، و داخل شدن مردمان فوج فوج در دین خدا. این مرحله تا زمان رسول خدا در ماه ربیع‌الاول سال یازدهم هجرت امتداد می‌یابد.
نقشۀ شماره ۱: محل سکونت قبایل یثرب در زمان هجرت