۴- باب: أَيُّ الإِسْلَامِ أَفْضَلُ؟
باب [۴]: کدام اسلام افضل است؟
۱۱- عَنْ أَبِي مُوسَى س، قَالَ: قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَيُّ الإِسْلاَمِ أَفْضَلُ؟ قَالَ: «مَنْ سَلِمَ المُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ، وَيَدِهِ» [رواه البخاری: ۱۱].
۱۱- از ابوموسیس [۶۴]روایت است که گفت: [صحابه] پرسیدند: یا رسول الله! کدام مسلمان افضل است؟
فرمودند: «کسی که مسلمانان از زبان و دستش در امان باشند» [۶۵].
[۶۴] وی عبدالله بن قیس بن سلیم اشعری است، عمر بن خطابساو را امیر بصره مقرر نمود، و عثمانساو را برطرف کرد، و باز دوباره او را مقرر نمود، و چون خلافت به علی بن ابی طالب رسید، امارتش را تایید کرد، ولی چون علی جبا طلحه و زبیربدرگیری پیدا کرد، و از مردم کوفه خواست تا به کمکش بیایند، و ابوموسیسآن‌ها را غرض درگیر نشدن در فتنه از رفتن مانع شد، علیساو را عزل کرد، و در سال چهل و دوم هجری در مکۀ مکرمه وفات یافت، أسد الغابه (۵/۳٠۸-۳٠٩). [۶۵] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) لفظ حدیث آن است که (أی الإسلام أفضل)؟ یعنی: کدام (اسلام) افضل است؟ و محدثین گفته‌اند که مراد از اسلام صاحب اسلام است، یعنی: کسی که اسلام دارد، که همان مسلمان باشد، و ترجمه هم به اساس همین تاویل و توجیه صورت گرفته است، و دلیل آن روایت صحیح مسلم است که سائل و یا سائلین پرسیدند که: (أی المسلمین أفضل)، یعنی کدام یک از مسلمانان افضل است؟ و پیامبر خدا جدر جواب فرمودند: مسلمانی که مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند. ۲) بهترین و کاملترین مسلمان کسی است که مسلمانان هم از دستش در امان باشند و هم از زبانش، و کسی که مسلمانان تنها از زبانش و یا تنها از دستش در امان باشند، کسی است که اسلامش دارای نقص است، و کسی که مسلمانان نه از دستش در امان باشند و نه از زبانش، مسلمانی است که نقص ایمانش به حد و فرت رسیده است، و از خداوند متعال مسئلت می‌نمائیم تمام مسلمان را از این دو صفت بسیار بد و زشت در حفظ و حمایت خود نگهدارد.