فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد اول

۴۲- الوُضُوءِ مِنْ غَيْرِ حَدَثٍ
باب [۴۲]: وضوء ساختن بدون بی‌وضوء بودن

۱۶۳- وعَنْهُ سقَالَ: كَانَ النَّبِيُّ ج«يَتَوَضَّأُ عِنْدَ كُلِّ صَلاَةٍ» قَالَ: وَكَانَ يُجْزِئُ أَحَدَنَا الوُضُوءُ مَا لَمْ يُحْدِثْ [رواه البخاری: ۲۱۴].

۱۶۳- و از انسسروایت است که گفت: پیامبر خدا جبرای هر نمازی [از نمازهای پنجگانه] وضوء می‌ساختند، [انسس]گفت: در حالی که برای مایان تا وقتی که بی‌وضوء نمی‌شدیم، [نماز خواندن] به وضوی ما روا بود [۲۸۵].

[۲۸۵] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) جمهور علماء نظر به این حدیث و احادیث دیگری که در این مورد آمده است، بر این نظر اند که: شخص بعد از اینکه وضوء ساخت، تا وقتی که وضویش نشکند، با وضوء گفته می‌شده، و هر اندازه نمازی را از قرض و نفل به همان وضوء خوانده می‌تواند. ۲) شیعه و بعضی از علمای اهل ظاهر می‌گویند: شخص مقیم باید برای هر نمازی وضوء بسازد، ولی شخص مسافر تا وقتی که وضویش نشکند، با وضوء گفته می‌شود. ۳) ابراهیم نخعی/می‌گوید: به یک وضوء – ولو آنکه شخص بی‌وضوء نشود – نباید بیش از یک وقت نماز اداء نماید، خواه مقیم باشد و خواه مسافر.