۸- باب: وَضْعِ المَاءِ عِنْدَ الخَلاَءِ
باب [۸]: گذاشتن آب در بیت الخلاء
۱۱٧- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب: أَنَّ النَّبِيَّ جدَخَلَ الخَلاَءَ، فَوَضَعْتُ لَهُ وَضُوءًا فقَالَ: «مَنْ وَضَعَ هَذَا فَأُخْبِرَ فَقَالَ اللَّهُمَّ فَقِّهْهُ فِي الدِّينِ» [رواه البخاری: ۱۴۳].
۱۱٧- از ابن عباسبروایت است که پیامبر خدا جبه بیت الخلاء رفتند، و من آبی را جهت وضوی‌شان گذاشتم.
گفتند: «این [آب] را چه کسی گذاشته است»؟ برای‌شان خبر دادند که: ابن عباس].
دعا کردند که: «خدایا! او را در علم دین عالم بگردان» [۲۳۴].
[۲۳۴] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) احترام کردن به شخص عالم و دانشمند کار نیک و پسندیده‌ای است. ۲) دعای پیامبر خدا جمستجاب است، زیرا ابن عباسبهمانطوری که نبی کریم جبه حقش دعا کردند، یکی از متبحرین علم دین بگرداند، تا جای که به نام حبر امت و مفسر قرآن شهرت یافت. ۳) و گرچه هر علمی شریف و با منفعت است، ولی علم دین از دیگر علوم شریف‌تر و با منفعت‌تر است، زیرا اگر علم دیگری بر علم دین برتری می‌داشت، پیامبر خدا جدعا می‌کردند که خداوند ابن عباس را عالم در آن علم بگرداند، و دیگر آنکه هر علمی سبب منفعت رساندن به گروه معینی از مردم می‌گردد، ولی علم دین سبب منفعت رساندن به عموم مردم می‌گردد، و بالآخره هر علمی تنها سبب منفعت رساندن برای مردم در امور دنیوی می‌شود، ولی علم دین سبب منفعت رساندن به مردم در امور دنیا و آخرت هردو می‌شود.