سوم: فتح المبدی:
نام کامل (فتح المبدی) چنین است: (فتح المبدی شرح مختصر الزبیدی) مؤلف این کتاب، (مختصر الزبیدی) را که عبارت از مختصر (صحیح البخاری) است، و قبلا در موردش سخن گفتیم، به طور نسبتا مختصری شرح نموده است، و از بارزترین مشخصات این شرح میتوان به این امور اشاره نمود:
۱- مؤلف در این شرح عناوین ابواب را حذف نموده و ذکری از آن به میان نیاورده است، و شاید این عملش نقصی در شرحش بر مختصر زبیدی شمرده شود.
۲- اصل حدیث را بدون ذکر شمارۀ حدیث، در بلند صفحه ذکر نموده، و با نهادن خطی افقی در زیر حدیث، به شرح آن میپردازد، و اینکه احادیث را بدون ذکر شما ذکر کرده است، لا اقل سبب ایجاد مشکلات برای رسیدن به حدیث مطلوب میگردد.
۳- در شرح حدیث، هر جمله و عبارت از حدیث نبوی ذکر نموده و به شرح آن میپردازد.
۴- به طور اغلب سوانح صحابی راوی حدیث را برای بار اول که نامش میآید، ذکر میکند.
۵- در جاهای بسیاری قواعد نحوی را بیان میکند.
۶- شرحش در اکثر جاها نقلی از کتاب فتح الباری، و کتاب عمدۀ القاری است.
٧- در شرح احادیث احکام، بسیار میکوشد تا هر به شکلی که هست، مذهب امام شافعی/را ترجیح داده، و احادیث را موافق به نظر این مذهب توضیح و توجیه نماید.
۸- شرحش متوسط، و به دور از اطالۀ ممل، و اختصار مخل است.
٩- احادیث متعلق به سلوک و اخلاق را از دیدگاه تصوفی توضیح میدهد.