۶- باب: تَرْكِ الحَائِضِ الصَّوْمَ
باب [۶]: حائض نباید روزه بگیرد
۲۱٠- عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ سقَالَ: خَرَجَ علينا رَسُولُ اللَّهِ جفِي أَضْحَى أَوْ فِطْرٍ إِلَى المُصَلَّى، فَمَرَّ عَلَى النِّسَاءِ، فَقَالَ: «يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ تَصَدَّقْنَ فَإِنِّي أُرِيتُكُنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ النَّارِ» فَقُلْنَ: وَبِمَ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «تُكْثِرْنَ اللَّعْنَ، وَتَكْفُرْنَ العَشِيرَ، مَا رَأَيْتُ مِنْ نَاقِصَاتِ عَقْلٍ وَدِينٍ أَذْهَبَ لِلُبِّ الرَّجُلِ الحَازِمِ مِنْ إِحْدَاكُنَّ»، قُلْنَ: وَمَا نُقْصَانُ دِينِنَا وَعَقْلِنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «أَلَيْسَ شَهَادَةُ المَرْأَةِ مِثْلَ نِصْفِ شَهَادَةِ الرَّجُلِ» قُلْنَ: بَلَى، قَالَ: «فَذَلِكِ مِنْ نُقْصَانِ عَقْلِهَا، أَلَيْسَ إِذَا حَاضَتْ لَمْ تُصَلِّ وَلَمْ تَصُمْ» قُلْنَ: بَلَى، قَالَ: «فَذَلِكِ مِنْ نُقْصَانِ دِينِهَا» [رواه البخاری: ۳٠۴].
۲۱٠- از ابوسعید خدریسروایت است که گفت: در روز عید قربان – یا عید فطر – پیامبر خدا جبه (عیدگاه) آمدند، نزد زن‌ها رفته و فرمودند: «ای گروه زن‌ها! صدقه بدهید، زیرا من دیدم که بیشتر اهل دوزخ شمایان هستید».
گفتند: چرا یا رسول الله؟
فرمودند: «بسیار لعنت و دشنام می‌دهید، نیکی‌های شوهر را انکار می‌نمایید، و هیچ ناقص عقل و دینی را که مانند شما عقل شخص دانا و فهمیده را برباید، ندیدم».
گفتند: یا رسول الله! سبب نقصان عقل و دین ما چیست؟
فرمودند: «آیا شهادت زن برابر نصف شهادت مرد نیست»؟
گفتند: بلی! هست.
فرمودند: «این از نقصان عقل وی، [و] آیا در هنگام عادت ماهانگی، نماز و روزه را ترک نمی‌کند»؟
گفتند: بلی! ترک می‌کند.
فرمودند: «این هم سبب نقصان دین وی» [۳۳٩].
[۳۳٩] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) برای زن‌ها روا است که در روز عید مانند مردها به عیدگاه و به نماز عید بروند. ۲) سبب بیشتر رفتن زن‌ها به دوزخ، همان چیزهایی است که در حدیث نبوی شریف ذکر گردیده است، بنابراین اگر زنی متصف به این صفات نباشد، و مرتکب گناه دیگری که مستوجب رفتن به دوزخ می‌گردد نشود، یقینا مستحق رفتن به دوزخ نیست. ۳) زنی که در غیر ایام عادت ماهانگی و مریضی ولادت نماز خوانده و روزۀ فرضش را می‌گیرد، از ترک نماز و روزه در این حالت، ثواب روزه و نماز برایش داده می‌شود. ۴) زنی که به سبب عادت ماهانگی و یا مریضی ولادت نماز خود را ترک کرده است، و یا روزه نگرفته است، بعد از اینکه عارضه‌اش برطرف شد، باید روزهای را که روزه نگرفته است، قضاء بیاورد، ولی نمازهای را که به سبب عادت ماهانگی و یا مریضی ولادت ترک کرده است، قضاء آوردنی ندارد. ۵) مراد از نقصان دین، نقصان عبادت است، نه نقصان اصل دین، یعنی: عبادتی که زن‌ها انجام می‌دهند، نسبت به عبادتی که مردها انجام می‌دهند، کمتر است. ۶) همانطوری که مردها باید علم و معرفت حاصل نموده و احکام دین را بیاموزند، بر زن‌ها نیز لازم است که از این امور معرفت حاصل نمایند.