۱۳- باب: حَمْلِ العَنَزَةِ مَعَ المَاءِ فِي الِاسْتِنْجَاءِ
باب [۱۳]: برداشتن نیزه و آب در وقت استنجا زدن
۱۲۲- وَفِي رواية: «مِنْ مَاءٍ وَعَنَزَةً، يَسْتَنْجِي بِالْمَاءِ» [رواه البخاری: ۱۵۲].
۱۲۲- و در روایت دیگری از انسسآمده است که [گفت]: با ما ظرفی از آب، و عصای نیزه داری بود، و [پیامبر خدا ج]با آب، استنجاء می‌زدند [۲۴۱].
[۲۴۱] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) آنچه را که در حدیث به عصای نیزه‌دار ترجمه نمودیم، لفظ (عَنَزَه) است، و عنزه عبارت از عصایی است که دارای نوک تیز نیزه مانند است، و چون در فارسی لفظ مرادف آن را نداریم، از این جهت آن را به عصای نیزه‌دار ترجمه نمودم، علماء برای آوردن این عصای نیزه‌دار فوائد زیادی را ذکر کرده‌اند، از آن جمله: أ- دفاع کردن از خود در مقابل دشمنان از منافقین و یهود. ب- حفر کردن زمین سخت در وقت بول کردن، تا آنکه بول بر روی لباس‌ها نپاشد. ج- تکیه کردن و عصا زدن بر آن، وغیره. ۲) در مفاتیح العلوم خوارزمی آمده است که: این عصای نیزه‌دار را نجاشی برای پیامبر خدا جبخشش داده بود، و در مصلی در پیش روی‌شان نصب می‌گردید، و بعد از پیامبر خدا جاین عصای نیزه‌دار نزد خلفاء به توارت باقی ماند، و در طبقات ابن سعد آمده است که: نجاشی برای پیامبر خدا جسه عصای نیزه‌دار بخشش داده بود، پیامبر خدا جیکی را برای خود نگهداشتند، و یکی را به علیسو دیگری را به عمرسدادند.